Η κεντρική χθεσινή εκδήλωση για τα ελευθέρια της Φλώρινας (video)

Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 07 Νοεμβρίου 2013, η προτελευταία ημέρα των εκδηλώσεων του Δήμου Φλώρινας, στο πλαίσιο του εορτασμού της 101ης επετείου των ελευθερίων της Φλώρινας. Στις εκδηλώσεις τον κόσμο και τους παραβρισκόμενους υποδέχτηκε ο οικοδεσπότης αυτών, ο Δήμαρχος Φλώρινας κ. Γιάννης Βοσκόπουλος.
Έτσι, στην κατάμεστη αίθουσα των Πολλαπλών χρήσεων του Δήμου Φλώρινας και παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου, του Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, του Μητροπολίτη Φλώρινας κ. Θεοκλήτου, του εκπρόσωπου της κυβέρνησης στις εκδηλώσεις της 101ης επετείου και Ειδικού Γραμματέα του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κ. Γιώργου Αποστολίνα, του Βουλευτή Ν.Δ. Φλώρινας κ. Στάθη Κωνσταντινίδη, του Αντιπεριφερειάρχη Φλώρινας κ. Δημήτρη Ηλιάδη, του Διοικητή του 1ου Συντάγματος Πεζικού κ. Λιόντου Κωνσταντίνο, του Υποδιευθυντή της Αστυνομικής Διεύθυνσης Φλώρινας κ. Δημήτρη Μπαλογιάννη, του Διοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Φλώρινας κ. Γιάννη Μιαούλη, του θεματικού Αντιπεριφερειάρχη κ. Χρήστου Ευαγγέλου, του Πρόεδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Φλώρινας κ. Αντώνη Σίπκα, των Αντιδημάρχων κ.κ. Νίκου Ευαγγέλου, Θεοδόσιου Καραγκιοζίδη, Μιχάλη Καρακόλη, Δημοτικών Συμβούλων, εκπροσώπων Συλλόγων και φορέων και πλήθους κόσμου, ξεκίνησαν οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις με την εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας με τίτλο «Η απελευθέρωση της Φλώρινας - Το δίλημμα ενός ηγέτη» από το Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, ο οποίος είπε:



«Η Μακεδονία θα σώσει την Ελλάδα, γιατί κάποια Ελλάδα αποφάσισε να αυτοκτονήσει. Και η Μακεδονία είναι αυτή που κρατά ψηλά τα λάβαρα. Με τέτοιες ιστορίες, αναμνήσεις, με την ιστορική μνήμη καθάρια, χωρίς σκοπιμότητες, χωρίς υπολογισμούς, χωρίς έξωθεν εντολές, χωρίς απαγορεύσεις.
Γι’ αυτό, καλό θα ήταν όλοι οι Έλληνες να έρχονται από καιρού εις καιρόν στη Μακεδονία και να προσέχουνε πού πατάνε, γιατί σε κάθε βήμα μπορεί να πατήσεις χώμα ιερό, μπορεί να πατήσεις έναν τάφο, μπορεί να πατήσεις ένα λείψανο.
Είναι διάσπαρτος ο τόπος με θυσία. Αυτή η θυσία μάς δίνει ζωή. Αυτή η θυσία μάς συντηρεί και είναι το αντίδοτο της παγκοσμιοποίησης, που θέλει όλα να τα ισοπεδώσει, να μην μιλάμε για αγώνες, να μην μιλάμε για πολέμους, να μη μιλάμε για θυσίες». (απόσπασμα λόγου μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου).
Γι’ αυτό είμαστε εδώ· για να πούμε σε όλο τον κόσμο από την ακριτική αυτή γωνιά της πατρίδας μας ότι δεν ξεχνάμε, γιατί δεν μπορούμε και γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε εκείνους που προσέφεραν τη ζωή τους για τη δική μας ελευθερία.
Ίσως πολλοί θεωρούν ότι η ελευθερία είναι κοινωνικό αγαθό, ένα κεκτημένο, το οποίο για πάντα ανέξοδα θα κρατούμε. Όμως, η ιστορική πραγματικότητα μάς διδάσκει:
α) ότι γι’ αυτήν χύθηκαν ποταμοί αιμάτων από μια χώρα σχετικά μικρή σε τετραγωνικά χιλιόμετρα, μεγάλη όμως, την μεγαλύτερη ίσως στον κόσμο, που δίδαξε με τις πράξεις θυσίας των παιδιών της πόσο σημαντικό είναι αυτό το αγαθό.
β) Ταυτόχρονα με την απόκτηση της ελευθερίας έρχεται στο νου μας η διδαχή των αρχαίων προγόνων μας που λέει ότι «σπουδαίο πράγμα η απόκτηση της ελευθερίας και σπουδαιότερο η διατήρησή της».
Έτσι, κάθε επέτειος γίνεται αιτία ενός βαθύτερου προβληματισμού, μιας ενδοσκόπησης γεγονότων, μιας προβολής στα πρόσωπα, στους χαρακτήρες, στην δυναμική, στους χειρισμούς και στα αποτελέσματα που τελικά προέκυψαν.
Η Φλώρινα ίσως ιστορικά να μην είχε την λάμψη της Θεσσαλονίκης, τον πλούτο των Ιωαννίνων, την αρχοντιά του Μοναστηριού. Έχει όμως μια ιστορία με ρίζες βαθιές από τα χρόνια των Μακεδόνων Βασιλέων, με περίτρανες αποδείξεις της ελληνικότητας του τόπου αυτού τα ευρήματα των ανασκαφών από τον Άγιο Παντελεήμονα, την Βεύη και τις Πέτρες Αμυνταίου.
Όπου κι αν σκάψεις στη γη αυτή, μάρμαρα θα βρεις και γράμματα Ελληνικά, μάρτυρες αψευδείς της ιστορίας που δεν επιδέχεται αλλοιώσεις και παραχαράξεις, μιας ιστορίας που θα φωνάζει μέσα από τη σιωπή των αιώνων για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.
Αλλά και την ιστορική της συνέχεια με το Βυζάντιο, που μέχρι σήμερα διαδηλώνει με τα μνημεία της τέχνης και της λατρείας τού Τριαδικού Θεού, όσα δεν πρόλαβαν να καταστρέψουν οι εχθροί μας, αλλά ατυχώς και οι ημέτεροι κατά την περίοδο του αδελφοκτόνου εμφυλίου. Είναι τα περίφημα μονύδρια στις λίμνες των Πρεσπών και τα προσκυνητάρια των βραχογραφιών, είναι ο Άγιος Γερμανός (και κατ’ επέκτασιν ο Άγιος Αχίλλειος), σημάδια ακλόνητα της θρησκευτικής ταυτότητας των ακριτών αυτού του τόπου.
Είναι οι τάφοι των Μακεδονομάχων στο Πισοδέρι και σ’ άλλα μέρη της περιφέρειας Φλωρίνης, τόποι ιεροί που πορφύρωσαν με τα
αίματα τους τούτη τη γη των Μακεδόνων και η θυσία τους σπονδή στην λευτεριά του τόπου αυτού.
Η Φλώρινα όμως δεν έπαψε να είναι μια πόλη - πέρασμα στα Βαλκάνια και ως εκ τούτου σημαντικός στρατιωτικός σταθμός με επίζηλη θέση ιδιαίτερα σε καιρούς ανακατατάξεων όπως αυτοί του πολέμου 1912 - ’13.
Τα πληθυσμιακά δεδομένα της πόλης (έξι χιλιάδες πεντακόσιοι Οθωμανοί και τρεις χιλιάδες Έλληνες), η θρησκευτική σύνθεση του πληθυσμού (μουσουλμάνοι, ορθόδοξοι, ιουδαίοι και σχισματικοί) και η μετακίνηση τουρκικών πληθυσμών από την περιοχή των Καϊλαρίων, καθώς και η παρουσία των ατάκτων Γκέκηδων τις παραμονές της απελευθέρωσης, είχαν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό τοπίο μέσα στην πόλη, όπου κανείς δεν γνώριζε τις πραγματικές προθέσεις των άλλων για να κινηθεί χωρίς απώλειες.
Ο ελληνικός στρατός βρισκόταν ήδη στο Αμύνταιο σε απόσταση αναπνοής και αυτό επέτεινε την αγωνία των Οθωμανών προυχόντων, που την παραμονή της απελευθέρωσης συγκεντρώθηκαν στον τεκέ για να πάρουν τις αποφάσεις τους. Ο Μουφτής, ο Μπέης και οι Αγάδες, ογδόντα τον αριθμό, έπρεπε ν’ αποφασίσουν για την τύχη τους και για την τύχη της πόλης, που επί τετρακόσια και πλέον χρόνια κυβέρνησαν όχι πάντα δίκαια, όχι πάντα συνετά, όχι πάντα ανθρώπινα.
Έβλεπαν την ανατροπή αυτού του μακροχρόνιου τυραννικού καθεστώτος και ο προβληματισμός, ο φόβος και η αγωνία ήσαν εκείνα τα συναισθήματα κάτω από τα οποία έπρεπε ν’ αποφασίσουν. Νουνεχείς, και αφού ζύγιασαν τα πράγματα πήραν την απόφαση να καλέσουν τον Μητροπολίτη Πολύκαρπο και να του ανακοινώσουν τη βούλησή τους να παραδοθούν (στρατός και μουσουλμανικός πληθυσμός) χωρίς καμία αντίσταση στους Έλληνες και όχι στους Σέρβους, που ήδη από τα βόρεια άρχισαν την κάθοδό τους. Στο σκεπτικό τους κυριάρχησε η πρόταση να δοθεί η πόλη σ’ εκείνους από τους οποίους πριν από τέσσερις αιώνες την κατέλαβαν.
Ο Πολύκαρπος στάθηκε διστακτικός. Δεν ήταν και η πρώτη φορά που Έλληνες αρχιερείς βρέθηκαν κάτω από το μαχαίρι σε περιόδους επαναστατικές, ούτε ήταν η πρώτη φορά που με δολιότητα και τάχα αγαθές προθέσεις φυλακίσθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν οι πρώτοι των Ελλήνων για να μείνει ακέφαλος ο Ελληνισμός σε κρίσιμες στιγμές. Με υψηλή αίσθηση του χρέους απέναντι στην ιστορία και το ποίμνιό του, όμως, ο Πολύκαρπος αποφασίζει να πάει παραμερίζοντας τούς δισταγμούς.
Η παρουσία του ήταν παρουσία ενός πνευματικού ηγέτη. Οι Οθωμανοί δεν σκέφτηκαν καν να καλέσουν ούτε τον ραβίνο της πόλης ούτε τον σχισματικό Παπαναστάση. Ήξεραν από την άλωση και μετά ότι εκπρόσωπος των Ρωμιών ήταν ο Πατριάρχης και οι κατά τόπους Μητροπολίτες.
Καθώς ο Πολύκαρπος άρχισε να αντιλαμβάνεται, πάντα με επιφύλαξη, την ειλικρίνεια των προθέσεων, ζήτησε να σχηματιστεί αντιπροσωπεία από τους Βαλάση, Μεχμέτ Ζαϊνέλ, Αρχιμανδρίτη Παπαθανάση και τον σχισματικό Παπαναστάση για να μεταφέρει την απόφαση και την πρόσκληση στον στρατηγό Γεννάδη, ενώ είχε φθάσει η είδηση ότι το Μοναστήρι ήδη το κατέλαβαν οι Σέρβοι.
Οι κινήσεις έγιναν σε πολύ γρήγορους ρυθμούς. Η αντιπροσωπεία μετέβη στο Αμύνταιο και αμέσως εστάλη απόσπασμα υπό τον Ιωάννη Άρτη για τη βολιδοσκόπηση της καταστάσεως, καθώς άρχισε ο ελληνικός στρατός να κινείται προς τη Φλώρινα.
Το μεσημέρι της 7ης Νοεμβρίου του 1912, ο Άρτης με τους ιππείς του βρισκόταν στην είσοδο της πόλης και διεμήνυσε στον Πολύκαρπο να βγει για να του παραδώσει την πόλη. Διεμήνυσε άκομψα ή και εκβιαστικά στον Μητροπολίτη ότι εάν δεν το πράξει θα φέρει ολόκληρη την ευθύνη που τυχόν θα προκύψει από την έκβαση της υποθέσεως. Και εδώ βλέπει κανείς το μεγάλο δίλημμα που τέθηκε στον Πολύκαρπο, ελευθερία ή αιματοκύλισμα της πόλης και του χριστιανικού πληθυσμού;
Τα δεδομένα τα οποία έπρεπε να παλέψει μέσα στο μυαλό του και την ψυχή του ήταν τα εξής: 1) μεγάλος αριθμός τούρκων στρατιωτών μέσα στην πόλη, 2) τα άτακτα σώματα των Γκέκηδων που περιφέρονταν με το γνωστό αιματόβρεκτο παρελθόν τους, 3) ο οθωμανικός πληθυσμός, που εκτός από τις 6500 αυξήθηκε υπέρμετρα και από τους μετακινηθέντες από την περιοχή των Καϊλαρίων, 4) ο σερβικός στρατός, που ήδη πλησίαζε επικίνδυνα, 5) η γνωστή από τα παλαιότερα χρόνια δολιότητα των Οθωμανών, που άλλα υπόσχονταν και στην πρώτη ευκαιρία άλλα έπρατταν. Τέλος, και ο ελληνικός στρατός, που ήδη βρισκόταν προ των πυλών. Το δίλημμα ήταν τι θα γινόταν αν οι Οθωμανοί με τον ένοπλο, μεγάλο αριθμό στρατού συνεπικουρούμενοι από τους Γκέκηδες και με την συμπαράσταση και του μουσουλμανικού πληθυσμού της πόλης και των προσφύγων στην συγκεκριμένη στιγμή, είτε από στρατηγική είτε από απελπισία, εστρέφοντο κατά του ελληνικού στρατού, που αριθμητικά υστερούσε;
Ποια θα ήταν η τύχη του στρατού αλλά και του ποιμνίου του; Και από την άλλη πλευρά και το δεύτερο δίλημμα: τι θα ήταν προτιμότερο;
Πάνω στον προβληματισμό ή και - γιατί όχι - στον δισταγμό του, η πόλη να πέσει στα χέρια των Σέρβων και τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς να συνεχιστούν από άλλον κατακτητή;
Σ’ αυτήν, την πιο τρομερή στιγμή όλης του της ζωής, ο Πολύκαρπος γνώριζε ότι ήταν το σημείο αναφοράς όλων των εμπλεκομένων στην υπόθεση της Φλώρινας: Οθωμανών, Ελλήνων, Σέρβων, ατάκτων, σχισματικών. Όλοι περίμεναν την κίνηση εκείνη που θα έκρινε την τύχη των πληθυσμών και την έκβαση της ιστορίας. Σε τελευταία ανάλυση ήταν εκείνος που θα αποφάσιζε αν θα υψωνόταν η ελληνική σημαία στην πόλη ή όχι.
Ήταν εκεί όμως που φάνηκε ένας πραγματικός ηγέτης που ήξερε να αποφασίζει στην πιο κρίσιμη στιγμή· τότε που επαναλαμβανόταν μέσα στην ψυχή του πάλι και πάλι ο παιάνας του Βελεστινλή: Ελευθερία ή Θάνατος!
Ο Μητροπολίτης αποφάσιζε την ελευθερία, έστω κι αν αυτή θα κόστιζε το θάνατο ή τον αφανισμό.
Τότε διεμήνυσε στον Μουφτή και στον Ραβίνο να πορευθούν στην είσοδο της πόλης με λευκή σημαία και να προβούν στην παράδοσή της.
Εκείνα τα βήματα από το κονάκι της Διοίκησης μέχρι το έμπα της πόλης ήταν τα πιο βαριά βήματα της ζωής του Δεσπότη. Ήταν ο χρόνος που μεταβλήθηκε σε προσευχή, ήταν ο δρόμος που γινόταν ο προσωπικός του Γολγοθάς, ήταν ο σταυρός, όχι του στήθους, αλλά των ώμων του. Πίσω του θα μπορούσε να είχε αρχίσει το αιματοκύλισμα του ποιμνίου του, θα μπορούσε χωρίς να το θέλει, να είχε πάρει με την απόφασή του αυτή ψυχές χριστιανών, αμάχων, παιδιών, γερόντων, ανδρών και γυναικών.
Η βούληση όμως του Θεού ευλόγησε τα χρόνια της ταπείνωσης, της υπομονής, των εξευτελισμών, των δακρύων, των άδικων θανάτων και χάριζε στους Ρωμιούς της Φλώρινας το αγαθό της ελευθερίας.
Καθώς το πρώτο τάγμα υπό τον Άρτη έμπαινε στην πόλη, παράλληλα, με κυκλωτική κίνηση από την πλευρά των Σκοπίων άλλο τμήμα ιππέων υπό τον Μακεδονομάχο Πανουσόπουλο έμπαινε κι αυτό στην πόλη και η ελληνική σημαία υψώθηκε στον μητροπολιτικό ναό του Αγ. Γεωργίου.
Στις δυόμιση εισήλθε και το πρώτο σύνταγμα ιππικού υπό τον συνταγματάρχη Ζαχαρακόπουλο και ολοκληρώθηκε η απελευθέρωση.
Η πόλις παρεδόθη από τον Μητροπολίτη Πολύκαρπο στον Ιωάννη Άρτη, ο οποίος διεκήρυττε: «εν ονόματι του Βασιλέως Γεωργίου του Α΄ καταλαμβάνω την πόλη της Φλωρίνης και τα υπό την δικαιοδοσίαν αυτής χωρία, κηρύσσων άμα τον στρατιωτικόν Νόμον. Άπαντες οι κάτοικοι των μερών αυτών ανεξαρτήτως φυλής και θρησκεύματος έσονται ίσοι απέναντι του Νόμου, τιθέμενοι υπό το σκήπτρο του Βασιλέως Γεωργίου του Α’ και επανερχόμενοι εις τας αγκάλας της μητρός Ελλάδος».
Τώρα πια ο Δεσπότης έχοντας διαβεί μέσα από την τραγικότερη δοκιμασία της ζωής του, από τον σταυρό και το πάθος, η ψυχή του γιόρταζε την ανάσταση. Και ήταν αυτή η ανάσταση διπλογιόρτι που ποτέ άλλοτε δεν είχε ευλογήσει. Ψέλλιζαν τα χείλη του τον Εθνικό Ύμνο και τα δάκρυα της χαράς κύλησαν πάνω στο τιμημένο ράσο του.
Κι ο Θεός ξημέρωσε την επόμενη μέρα. Ήταν η γιορτή των Ταξιαρχών. Ολόκληρος ο λαός πανηγύριζε μπροστά στο πρωτόγνωρο γι’ αυτόν αίσθημα της λευτεριάς.
Γενιές ανθρώπων γεννήθηκαν και πέθαναν σκλάβοι, γέννησαν παιδιά κι ήταν κι αυτά σκλάβοι και τώρα το ξέσπασμα της ψυχής τους ήταν γιορτή και πανηγύρι όχι μόνο γι’ αυτούς, αλλά και για όλες τις γενιές, για όλους τους προγόνους τους που δεν είχαν αυτήν την τύχη και την χαρά αυτής της ημέρας.
Τι κι αν έβρεχε καταρρακτωδώς την ημέρα εκείνη, ο ήλιος είχε πια ανατείλει κι ήταν ο πιο λαμπρός ήλιος που είδε η Φλώρινα έπειτα από τέσσερις αιώνες σκοταδιού. Κι οι Ταξιάρχες θαρρείς πως στην μέρα της μνήμης τους φύλαγαν τη χαρά να μεταφέρουν στον ουρανό το μήνυμα της λύτρωσης του λαού, τη δοξολογία του Πολυκάρπου παρουσία του διαδόχου Κωνσταντίνου.
Ήταν τα λόγια του Δεσπότη που πνίγονταν στ’ αναφιλητά, ήταν εκεί η ίδια η ψυχή της Φλώρινας που αναστημένη, δόξαζε τον Θεό για το αγαθό της λευτεριάς, που πρόσμενε καρτερικά από αιώνες. Ήταν οι έξαλλοι πανηγυρισμοί, το ξέσπασμα απέναντι στο τυραννικό καθεστώς, ήταν τα χείλη που τόλμησαν να τραγουδήσουν με την γνωστή βαριά προφορά τους το «σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή, σε γνωρίζω από την όψη που με βια μετράει την γη». Ένας σεισμός, τα δάκρυα της ευγνωμοσύνης και τα μάτια των Φλωρινιωτών που έβλεπαν τον Δεσπότη τους στο Άγιο Βήμα να λάμπει μαζί με τους Αγίους, που θαρρείς ξεκόλλησαν από τους τοίχους και έτρεξαν να χοροστατήσουν μαζί με τον Αρχιερέα στην χαρά την πιο μεγάλη.
Μακαριώτατε, Σεβασμιώτατε, αγαπητοί μου φίλοι,
δεν βρέθηκα κοντά σας έπειτα από την ευγενική πρόσκληση του αγαπητού σας ποιμενάρχη για να σας πω έναν ενθουσιώδη λόγο σε μια σπουδαία επέτειο. Ήλθα για να θέσω με αφορμή το πρόσωπο του μητροπολίτου Πολυκάρπου τον δάκτυλον μου εις τον τύπο των ήλων. Να προβληματισθώ από το παράδειγμα ενός ιεράρχη τι σημαίνει να είσαι πραγματικός ηγέτης, τι σημαίνει να πιστεύεις, τι σημαίνει να τολμάς, τι σημαίνει ακόμη και να πεθάνεις αν χρειασθεί.
Σε μια πατρίδα από την οποία έλειψαν τα αναστήματα των μεγάλων ηγετών, σε μια πατρίδα που οι νάνοι περπατούν πάνω σε ξυλοπόδαρα επιδεικνύοντας με κομπασμό το ύψος που δεν διαθέτουν. Οι δύσκολοι καιροί γίνονται ακόμη δυσκολότεροι, όταν λείπει το πνεύμα της θυσίας από εκείνους που προΐστανται των κοινών. Γιατί και τώρα κάτω από σκλαβιά βρισκόμαστε. Μόνο που αυτή η σκλαβιά περνά μέσα από χαρτιά και συμφωνίες, υπογράφεται παρά την θέληση του λαού μας σε επίσημες αίθουσες και ένας κόσμος πρόθυμων κονδυλοφόρων προσπαθεί να φτιάξει μια εικόνα που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Μια εικόνα που ζω στην επαρχία μου σιτίζοντας καθημερινά 6500 ανθρώπους που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας, με καταρρακωμένη την αξιοπρέπειά τους, χωρίς ελπίδα, χωρίς όραμα και τα νιάτα χωρίς προοπτική. Είναι η νέα μορφή σκλαβιάς, που μας επιτρέπει να κυματίζουμε τις σημαίες μας και να πανηγυρίζουμε επετείους σαν κι αυτή, αλλά που έχει υποθηκεύσει το μέλλον αυτής της γης των ηρώων και το μέλλον των παιδιών της.
Αλλά, δεν είναι ο καιρός για δάκρυα και για καταλογισμό ευθυνών, μήτε για απέλπιδες σκέψεις που θέλουν να γονατίσουν τις ψυχές μας. Πρέπει να κοιτάξουμε πίσω μας, μέσα στην μεγάλη ιστορία μας, να δούμε τι πίστευε αυτός ο λαός όταν αντιστεκόταν στους κατακτητές του, γιατί πολεμούσε, τι θυσίαζε και τέλος να προσευχηθούμε και να παρακαλέσουμε ο Θεός να αναδείξει νέους ηγήτορες που να αγαπήσουν την πατρίδα μας, να ζήσουν και να πεθάνουν γι’ αυτήν. Και τότε να’ μαστε βέβαιοι για το θαύμα και την λευτεριά μας. Τότε θα σεργιανάμε στην Ευρώπη και θα λέμε «είμαστε Έλληνες» χωρίς να σκύβουμε το κεφάλι μας. Θα μπορούμε να πούμε με θάρρος και χωρίς ντροπή ποιος χρωστάει σε ποιον…
Κι όπως έλεγε κι ο πατρο - Κοσμάς: «προσευχή χρειαζόμαστε και τότε η ψυχή του Έλληνα θα γιγαντωθεί και τότε θα φανούν και πάλι Γρηγόριοι, Πολύκαρποι και Χρυσόστομοι». Μόνον πίστη να ’χουμε και τα μάτια μας στραμμένα στον Θεό, στην ιστορία και την παράδοσή μας.
Χρόνια καλά κι ευλογημένα».

Ακολούθησε υπό τους ήχους των χάλκινων το παιδικό τμήμα και το τμήμα ενηλίκων του χορευτικού του Λυκείου Ελληνίδων Φλώρινας.
Η βραδιά ολοκληρώθηκε με τη βράβευση των επιτυχόντων των πανελλαδικών εξετάσεων 2013, δίνοντας με τον τρόπο αυτό τη δυνατότητα να φανεί το μέλλον της Φλώρινας και γενικότερα η νέα γενιά, γεγονός το οποίο αποτέλεσε και το σκοπό όλης της προγραμματισμένης εβδομάδας εκδηλώσεων του Δήμου Φλώρινας.