Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

Τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς στη Δυτική Μακεδονία

Με την αναβίωση εθίμων θα γιορτάσουν την Πρωτοχρονιά οι κάτοικοι της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς σε κάθε γωνιά της το γλέντι και η παράδοση θα είναι τα κυρίαρχα στοιχεία

Φλώρινα
Σε Παπαγιάννη και Άλωνα θα αναβιώσουν τα «Μπαμπάρια». Άνδρες μεταμφιεσμένοι με στολές και προσωπίδες από  προβιές αρνιού, προσπαθούν να παραδώσουν σώα τη νύφη στο γαμπρό, απομακρύνοντας από κοντά τις τους μνηστήρες, ακόμα κι αν χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν βία. Το έθιμο γιορτάζει το ξύπνημα της γης και της καρποφορίας. Κεντρικός ήρωας είναι η γυναίκα που συμβολίζει τη γονιμότητα, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για έναν άντρα μεταμφιεσμένο με παραδοσιακή νυφιάτικη ενδυμασία. Όλη η ομάδα διασχίζει το χωριό και μπαίνει στις αυλές των σπιτιών. Οι νοικοκυραίοι πρέπει να τους δώσουν μέρος της σοδειάς τους, προκειμένου να πάει καλά η νέα χρονιά. Παράλληλα, ακούγονται οι ήχοι της γκάιντας και των χάλκινων και ο χορός καλά κρατεί. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στις διονυσιακές λατρείες και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου ζωής των κατοίκων.
Στο Ξινό Νερό, λίγο μετά τις 10.30 το πρωί, θα ξεκινήσει το πρωτοχρονιάτικο καρναβάλι, έθιμο όχι και τόσο γνωστό.

Κοζάνη
Στο Πρωτοχώρι από τα πρώτα κιόλας χρόνια της εγκατάστασης των προσφύγων το δρώμενο των Μωμογέρων άρχισε να αναβιώνεται και συγκεκριμένα το 1927 έχουμε τις πρώτες μαρτυρίες και φωτογραφικό υλικό. Το έθιμο λάμβανε χώρο την περίοδο του Δωδεκαημέρου δηλαδή από τα Χριστούγεννα έως τα Φώτα.
Το παραδοσιακό έθιμο «ραγκατζάρια» θα αναβιώσει στο Μικρόβαλτο. Σήμερα παραμονή Πρωτοχρονιάς το βράδυ ομάδες μεταμφιεσμένων θα επισκέπτονται σπίτια του χωριού τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια και ψάλλοντας τα κάλαντα. Αύριο πρώτη ημέρα του νέου έτους, μετά τη Θεία Λειτουργία, θα αναβιώσει το έθιμο «ραγκατζάρια» στην κεντρική πλατεία του χωριού, όπου θα στηθεί γλέντι με τοπικά εδέσματα και άφθονο κρασί.
Ο Ποντιακός και Μικρασιατικός Σύλλογος Καρυοχωρίου "Ο Πρόσφυγας" αναβιώνει αύριο στις 11:00, το δρώμενο ''Κοτσαμάνια".Την Κυριακή το πρωί θα γίνει η αναβίωση του δρώμενου ''Κοτσαμάνια" στο δ.δ. Σπηλιάς, το απόγευμα στο δ.δ.  Χριστοφόρου και το βράδυ στους κεντρικούς δρόμους και τα καταστήματα διασκέδασης στην Πτολεμαϊδα. 
Εορταστικές εκδηλώσεις διοργανώνει το τοπικό Συμβούλιο Αναρράχης σε συνεργασία με την Κοινότητα Νέων και το Σύλλογο Ποντίων Αναρράχης. Σήμερα παραμονή Πρωτοχρονιάς αναβιώνει το έθιμο της «Σούρβας», με τους καρναβαλιστές και την συνοδεία ζουρνάδων, να περιφέρονται στο χωριό, φέρνοντας το μήνυμα της αλλαγής του νέου έτους, ενώ θα ακολουθήσει γλέντι. Αύριο ανήμερα του νέου έτους,  θα πραγματοποιηθεί γλέντι στην κεντρική πλατεία του χωρίου με άφθονο κρασί και παρέλαση καρναβαλικών αρμάτων στις 3 το μεσημέρι, ενώ την Κυριακή οι Μωμόγεροι θα χορέψουν στην πλατεία της Αναρράχης.
Καρναβαλικές εκδηλώσεις έχουν προγραμματίσει το μεσημέρι ανήμερα της Πρωτοχρονιάς και στο Εμπόριο.
Στην πλατεία της Εράτυρας θα γίνει ανήμερα της Πρωτοχρονιάς και μετά τη Δοξολογία το καλωσόρισμα του νέου έτους, ενώ θα ακολουθήσει ο χορός των Ερατυραίων.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Μορφωτικού Συλλόγου Σκήτης, πραγματοποιεί το έθιμο των «Μωμόγερων», αύριο ανήμερα Πρωτοχρονιάς και την Κυριακή 2 Ιανουαρίου

Καστοριά
Αναβιώνει και φέτος το καρναβάλι από τους κατοίκους του Άργους Ορεστικού. Στο Αργείτικο Καρναβάλι το τριήμερο γλέντι ξεκινάει από σήμερα το απόγευμα, παραμονή της Πρωτοχρονιάς, με τα «μπουλούκια» να χορεύουν στις γειτονιές μερακλωμένα από τους ήχους λαϊκών οργάνων. Με κυρίαρχο το στοιχείο της κοινωνικής και πολιτικής σάτιρας, την πρώτη μέρα του χρόνου πραγματοποιείται η παρέλαση, στις 3 το απόγευμα. Το αργείτικο καρναβάλι κορυφώνεται την δεύτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς με τον εορτασμό της Πατερίτσας.
Με καρναβάλι υποδέχονται τον νέο χρόνο και οι κάτοικοι στην Κορησό, την Λιθιά, το Μαυροχώρι   και  το Νεστόριο.
Τα αργκουτσιάρια  αναβιώνουν ανήμερα της Πρωτοχρονιάς στην Κλεισούρα Καστοριάς  και συνδυάζουν το ηρωικό στοιχείο με την πανάρχαια διονυσιακή τελετή.
Στο Επταχώρι  Καστοριάς αναβιώνουν  την ημέρα της Πρωτοχρονιάς οι “Μπουμπαραίοι”, ένα διονυσιακό έθιμο. Οι «Μπουμπαραίοι» συγκεντρώνονται νωρίς το πρωί της Πρωτοχρονιάς, στο προαύλιο της Εκκλησίας του χωριού και μετά τη Θεία Λειτουργία βάφουν στο πρόσωπο όποιον βγαίνει από την Εκκλησία για καλή χρονιά. Γυρίζουν στα σπίτια με συνοδεία παραδοσιακών οργάνων και το απόγευμα το γλέντι «ανάβει» στην κεντρική πλατεία του χωριού.

Γρεβενά
Κάθε χρόνο ανήμερα της Πρωτοχρονιάς στον Άγιο Γεώργιο, τις Αμυγδαλιές και το Μεγάλο Σειρήνι Γρεβενών αναβιώνουν τα "Ρουγκατσάρια". Από το πρωί αύριο, τα ρουγκουτσάρια θα επισκεφθούν όλα τα σπίτια των χωριών, τραγουδώντας παραδοσιακά τραγούδια. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας στις πλατείες του Αγίου Γεωργίου, των Αμυγδαλιών και του Μεγάλου Σειρηνίου Γρεβενών θα ακολουθήσει γλέντι με δημοτικές ορχήστρες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.