Λαϊκή Συσπείρωση Φλώρινας: «Ο σιδηρόδρομος σε τροχιά παράδοσης στα ιδιωτικά συμφέροντα»

Η απόφαση της Διοίκησης του ΟΣΕ (κατ ουσίαν της Κυβέρνησης) να διακόψει τη σιδηροδρομική σύνδεση Φλώρινας – Έδεσσας δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία.
Το περίφημο Μνημόνιο, τόσο στην αρχική του μορφή όσο και στην επικαιροποιημένη του θέρους του 2010 ορίζει ρητώς ότι «στο σχέδιο αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ υπάρχει πρόβλεψη για μείωση του προσωπικού ακόμη και κατά 35% στη μητρική και 50% στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Οι αποδοχές του προσωπικού θα περικοπούν κατά 20% τουλάχιστον.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι λειτουργικές υποχρεώσεις- επιδοτήσεις θα περιοριστούν σε 50 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και καμία νέα εγγύηση χρέους από το κράτος δεν θα δοθεί στην αναδιαρθρωμένη σιδηροδρομική επιχείρηση. Επίσης, η τρόικα (;) ζητεί «το κλείσιμο ζημιογόνων γραμμών, την αύξηση των τιμών και τη μείωση των μισθών και του προσωπικού»
Ήδη δηλαδή εδώ και έναν τουλάχιστον χρόνο ήταν γνωστή η «μοίρα» που προδιαγράφονταν για τον ΟΣΕ (και κοντά σε αυτό και για την γραμμή της Φλώρινας). Το ΚΚΕ και η Λαϊκή Συσπείρωση είχαν έγκαιρα αποκαλύψει στον ελληνικό λαό τα σχέδια που εξυφαίνονταν. Τότε όμως οι εκπρόσωποι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ διαβεβαίωναν, εν γνώσει τους ανακριβώς, ότι δεν υπάρχουν τέτοια σχέδια ενώ καλούσαν τους πολίτες στις κάλπες των τοπικών εκλογών να ψηφίσουν με «αυτοδιοικητικά κριτήρια» καθώς «δεν κρίνονταν οι πολιτικές του Μνημονίου (δηλ της κυβέρνησης)». Και πάλι δεν γνώριζαν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ τι ψήφιζαν; Πιστεύουμε ότι το ήξεραν πολύ καλά και γι αυτό προσπάθησαν με κάθε τρόπο να περάσουν τον «κάβο» των εκλογών. Και τώρα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα.
Όταν η εργατική τάξη με μπροστάρη το ΠΑΜΕ, η νεολαία, οι άνεργοι, η φτωχομεσαία αγροτιά, οι συσπειρώσεις ΕΒΕ ρίχνονταν στην μάχη της απόκρουσης της αντιλαϊκής επίθεσης, αντιμετώπιζαν την ανοιχτή επίθεση και συχνά την προβοκάτσια από κεντρικά ΜΜΕ, εργοδοσία, τα κόμματα του κεφαλαίου και τα στηρίγματά τους, τις συνδικαλιστικές αριστοκρατίες. Οι ίδιοι άνθρωποι σήμερα εμφανίζονται, ως σύγχρονοι «Επιμηθείς» να διεκδικούν την άρση των συνεπειών της πολιτικής, που οι ίδιοι ευλαβικά στηρίζουν. Δεν αναζητούν να αγωνιστούν αλλά να εξιλεωθούν οι ίδιοι και οι πολιτικοί φορείς τους.
Στην πραγματικότητα η πολιτική απαξίωσης και καταστροφής του ελληνικού σιδηρόδρομου έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια και συστηματικά υλοποιείται από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.
Η πρώτη πράξη του δράματος έγινε το 1997 από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που προχώρησε στην προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας με την κοινοτική, εισάγοντας στο εθνικό δίκαιο τις ευρωπαϊκές οδηγίες 91/440,95/18 και 95/19. Ένα χρόνο αργότερα ο νόμος 2671/1998 για τον ΟΣΕ υλοποίησε την εθνική πλέον νομοθεσία και προχώρησε στην εσωτερική αναδιάρθρωση του ΟΣΕ, εφαρμόζοντας το λογιστικό διαχωρισμό υποδομής και εκμετάλλευσης, ανοίγοντας το δρόμο για τη συνέχεια.
Ακολουθεί, το 2005 από την κυβέρνηση της ΝΔ, το ΠΔ41/2005, με το οποίο υλοποιήθηκε η εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με το πρώτο σιδηροδρομικό πακέτο της ΕΕ. Τον ίδιο χρόνο υλοποιείται η πρώτη μεγάλη αναδιάρθρωση του εταιρικού σχήματος του ΟΣΕ. Δημιουργείται η εταιρία ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ως συνένωση της ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΣΑ.Ε. (μιας ήδη υπάρχουσας θυγατρικής του ΟΣΕ) και των υπόλοιπων δραστηριοτήτων παροχής υπηρεσιών. Αρχικά η ΤΡΕΝΟΣΕ παραμένει ως θυγατρική του ΟΣΕ.
Τέλος η ανεξαρτητοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ολοκληρώνεται με το τελευταίο νομοθέτημα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, τον Ν. 3891/2010, που αναιρεί και τον τελευταίο εναπομείναντα συνδετικό κρίκο των δύο εταιριών, παραχωρώντας το τροχαίο υλικό του ΟΣΕ στην κυριότητα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και αντικαθιστώντας το μέχρι τώρα ισχύον καθεστώς ενοικίασης του υλικού από την ΤΡΑ1ΝΟΣΕ.
Βασική στόχευση του νέου νομοθετήματος του ΠΑΣΟΚ είναι η διασφάλιση της κερδοφορίας της ΤΡΕΝΟΣΕ και η δρομολόγηση της ιδιωτικοποίησής της με παράλληλο φόρτωμα των χρεών στον εναπομείναντα ΟΣΕ και τελικά στις πλάτες του ελληνικού λαού.
Όλα αυτά τα χρόνια ο ΟΣΕ κατασυκοφαντήθηκε. Η μαύρη αυτή προπαγάνδα – με κύριο άξονα τα ελλείμματα – δεν είναι βέβαια άγνωστη. Χρησιμοποιήθηκε ήδη με «επιτυχία» από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ στην περίπτωση της Ολυμπιακής.
Η προπαγάνδα ΠΑΣΟΚ – ΝΔ και των υποστυλωμάτων τους αποδίδουν τα ελλείμματα στους μισθούς των εργαζομένων ή στην κακοδιοίκηση και στην «ρεμούλα». Πρόκειται για φαινόμενα υπαρκτά. Αφορούν βέβαια κυρίως μεγαλοστελέχη που τοποθετούνταν από τις κυβερνήσεις ή αδιαφανείς διαγωνισμούς και προμήθειες. Δεν είναι όμως αυτή η κύρια αιτία! Τα ελλείμματα του ΟΣΕ διαμορφώθηκαν κυρίως από τρεις αιτίες α. την άρνηση του κράτους να καταβάλει την οφειλόμενη δημόσια συμμετοχή στις επενδύσεις και έργα του ΟΣΕ οπότε τα ποσά αυτά παρουσιάζονταν ως παθητικό του οργανισμού β. στην άρνηση του δημοσίου να καταβάλει όπως υποχρεούται την συμμετοχή του στα επιδοτούμενα (μειωμένα) εισιτήρια και γ. στον σκανδαλώδη δανεισμό του ΟΣΕ από τραπεζικούς ομίλους, με κρατικές εγγυήσεις και με επιτόκια πολύ πάνω από το επιτόκιο του ελληνικού Δημοσίου. Φορτώθηκε δηλαδή ο ΟΣΕ τεράστιες υποχρεώσεις χάριν της κερδοφορίας των τραπεζών. Μόνο το 2009, οι αποπληρωθέντες τόκοι αντιστοιχούν σε 450 εκατ. Ευρώ ή το 45% του ελλείμματος του ΟΣΕ!!
Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο μέρος του αληθινού χρέους του ΟΣΕ αφορά σε έργα σιδηροδρομικής υποδομής και την μη χρηματοδότηση των έργων αυτών από το ελληνικό δημόσιο. Πολλά από τα έργα αυτά έμειναν ημιτελή (Πάτρα – Κιάτο), άλλα δεν κατασκευάστηκαν καν (γραμμή επί της γέφυρας Ρίου – Αντιρρίου) και πολλά άλλα δεν χρησιμοποιούνται! Στην τελευταία περίπτωση βρίσκεται πια και η γραμμή της Φλώρινας, μετά από πολύχρονες ανακατασκευές της γραμμής με κόστος πολλά εκατομμύρια!! Το πραγματικό σκάνδαλο συνίσταται στην παραχώρηση όλων αυτών των υποδομών που πλήρωσε ο ελληνικός λαός είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω της εκποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ, προς τους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους που καραδοκούν.
Η ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων συνεπάγεται ακριβές και κακής ποιότητας υπηρεσίες προς τους πολίτες. Θα σημάνει «εκπτώσεις» σε ζητήματα ασφάλειας. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση των βρετανικών σιδηροδρόμων όπου μετά την ιδιωτικοποίησή τους πολλαπλασιάστηκε ο δείκτης ατυχημάτων που αφορά και σε εργαζόμενους και σε επιβάτες. Θα σημάνει την εξάρτηση ενός πολύ ευαίσθητου τομέα ανάπτυξης από τη θέληση των μεγαλοεπιχειρηματιών.
Αποδεικνύεται λοιπόν ότι η σημερινή κατάσταση του σιδηρόδρομου με το κλείσιμο «ζημιογόνων» γραμμών δεν είναι η επιβολή της θέλησης κάποιας «τρόικας» αλλά η συνειδητή πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων σε όφελος του κεφαλαίου.
Γι αυτό ακριβώς και η πάλη ενάντια στις συνέπειες αυτής της πολιτικής δεν μπορεί να είναι υπόθεση συγκολλήσεων φορέων που βαφτίζονται κίνημα ούτε θνησιγενών πρωτοβουλιών που παρά τις ίσως καλές τους προθέσεις ουσιαστικά δεν αντιμετωπίζουν ριζικά το πρόβλημα.
Πολλοί που τώρα εμφανίζονται ως υπέρμαχοι της σωτηρίας του τρένου στην γραμμή της Φλώρινας σώπασαν εκκωφαντικά όταν ψηφίζονταν αυτές ακριβώς οι αποφάσεις και οι πολιτικές. Δεν είναι όμως μόνο θέμα προσωπικής δικαίωσης και διάψευσης. Οι οριζόντιες πρωτοβουλίες όχι μόνο συσκοτίζουν τα αίτια που οδήγησαν στο πρόβλημα αλλά συχνά ανοίγουν και τον δρόμο για την δεύτερη φάση των κυβερνητικών σχεδίων, αυτή της άμεσης ή έμμεσης (αρχικά) ιδιωτικοποίησης γραμμών.
Η γραμμή της Φλώρινας δεν έκλεισε επειδή κάποια αόρατα κέντρα εχθρεύονται την ακριτική πόλη μας. Δεν πρόκειται για τοπικό πρόβλημα αλλά αφορά σε δεκάδες περιοχές σε όλη την Ελλάδα. Δεν έκλεισε καν ή δεν έκλεισε κυρίως επειδή είναι ζημιογόνος. Κλείνουν τώρα προκειμένου να εκφύγουν της υποχρέωσης κρατικής χρηματοδότησης και πιθανότατα σε επόμενη φάση να ιδιωτικοποιηθούν ανοιχτά.
Πριν τις δημοτικές εκλογές δεν κουραστήκαμε να φωνάζουμε ότι έργα υποδομών δεν πρόκειται να γίνουν αν αυτά δεν είναι κερδοφόρα για τους ιδιώτες - φορείς υλοποίησης, πράγμα που συνεπάγεται μεταβίβαση υποχρεώσεων του κράτους στους πολίτες – πελάτες αλλά και επιλογή έργων ή υπηρεσιών που θα πραγματοποιηθούν ή θα παρέχονται. Από τότε προειδοποιούσαμε ότι δρόμοι, σιδηρόδρομοι, έργα ύδρευσης-αποχέτευσης κτλ θα εκχωρηθούν σε ιδιώτες (επίκειται και η ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας ΑΕ με ότι αυτό συνεπάγεται). Αυτό ακριβώς γίνεται μπροστά μας. Ήδη στελέχη της ΤΡΕΝΟΣΕ και κυβερνητικοί παράγοντες ρίχνουν το σύνθημα: «Βρείτε χρηματοδότηση που να καλύπτει το έλλειμμα και η γραμμή θα λειτουργήσει». Ήδη ακούγονται προτάσεις να χρηματοδοτήσουν οι ΟΤΑ την γραμμή (πράγμα που σημαίνει νέα τέλη για τους πολίτες, νέα σπατάλη του τοπικού πόρου). Ουσιαστικά Δήμοι και Περιφέρειες γίνονται όχημα για να μεταφέρονται τα βάρη λειτουργίας ΔΕΚΟ και υπηρεσιών στους πολίτες. Βέβαια κάτι τέτοιο και αν ακόμα υλοποιηθεί θα άνοιγε αργά ή γρήγορα νέο κύκλο χρέους και συνέχιση της πορείας ιδιωτικοποίησης. Ακούγονται προτάσεις συγχρηματοδοτήσεις με ιδιωτικές εταιρείες (προτάθηκε ήδη η ΔΕΗ ΑΕ) βάζοντας το θέμα της έμμεσης εκχώρησης σε ιδιώτες.
Τελικά το σύνθημα «θέλουμε το τρένο» ελάχιστα απέχει από το «θέλουμε το τρένο με όποιον τρόπο» που αντικειμενικά κατατείνει στην επίτευξη των κυβερνητικών σχεδιασμών.
Διακινδυνεύουμε την πρόβλεψη ότι η γραμμή θα λειτουργήσει, πιθανότατα, είτε μέσω της εξασφάλισης χρηματοδότησης από τους ΟΤΑ, δηλαδή νέα μεταβίβαση βαρών είτε με την ένταξη της γραμμής σε «πακέτο» επιδότησης ως άγονης (για να αποτελέσει στη συνέχεια φιλέτο προς πώληση στα πρότυπα των άγονων γραμμών αεροπλοΐας – ακτοπλοΐας με τα καταργημένα δρομολόγια κτλ) είτε με την έμμεση ιδιωτικοποίηση της γραμμής γιατί αυτός είναι ο πραγματικός στόχος. Πόσοι άραγε από αυτούς που ζητούν την επαναλειτουργία της γραμμής είναι έτοιμοι να αποδεχτούν την χρηματοδότηση από τους ΟΤΑ ή την μερική έστω ιδιωτικοποίηση της γραμμής; Πόσες παραχωρήσεις είναι διατεθειμένοι να κάνουν στην τιμολογιακή πολιτική και τον αριθμό των δρομολογίων στο όνομα του «ρεαλισμού»;
Πρέπει να καταλογιστούν οι ευθύνες σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο όχι για λόγους μικροπολιτικής αλλά διότι αυτό σε τελική ανάλυση λειτουργεί και αποτρεπτικά για την επανάληψη ανάλογων μεθοδεύσεων σε βάρος των πολιτών
Στην πραγματικότητα η υπόθεση της διάσωσης μιας σιδηροδρομικής γραμμής (και της Φλώρινας) έχει να κάνει με την θέση έναντι της πολιτικής που ακολουθείται για τον σιδηρόδρομο συνολικά. Πρέπει να γίνει λοιπόν μέρος της πάλης του λαϊκού και εργατικού κινήματος σε όλη την Ελλάδα και στη Φλώρινα.
Ποτέ δεν θυσιάσαμε την ανάγκη να αποκαλύψουμε τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων, να πούμε την αλήθεια στον λαό προκειμένου να εξαργυρώσουμε πολιτικά την οργή των πολιτών με το να γινόμαστε απλά αρεστοί.
Απαιτούμε την άμεση επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής με πλήρη δρομολόγια και την ανάκληση όλων των αυξήσεων των εισιτηρίων. Την εξασφάλιση της αποκλειστικά κρατικής χρηματοδότησης και της διατήρησης του δημόσιου χαρακτήρα του ΟΣΕ. Την διασφάλιση των δικαιωμάτων της μεγάλης πλειοψηφίας των εργαζομένων ΟΣΕ και την ματαίωση των απολύσεων και μετατάξεων. Την θέσπιση κοινωνικών εισιτηρίων. Την διεύρυνση των εμπορευματικών δρομολογίων με τιμολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων. Κατασκευή πλήρους σιδηροδρομικού, δημόσιου, δικτύου με κριτήριο τις ανάγκες των κατοίκων και όχι τα κέρδη του κεφαλαίου.
Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει βήμα για την δημιουργία ενός ενιαίου, αποκλειστικά δημόσιου φορέα μεταφορών μακριά από την ιδιωτική κερδοσκοπία. Προϋποθέτει έναν σύνθετο αγώνα στο σήμερα και το αύριο. Αναπόφευκτα κατατείνει στην κατοχύρωση μιας άλλης, λαϊκής οικονομίας.