Τρίτη 3 Ιουλίου 2012

Υγιεινή τροφίμων: Τα γάντια δεν είναι πανάκεια

«Ο υπάλληλος του εστιατορίου φορώντας γάντια στα φρεσκοπλυμένα χέρια του ετοιμάζει το χάμπουργκερ που μόλις του έχουν παραγγείλει. Βγάζει από το ψυγείο τον ωμό κιμά και τοποθετεί το μπιφτέκι πάνω στη σχάρα. Όσο το μπιφτέκι ψήνεται ετοιμάζει το ψωμί, το μαρούλι, την ντομάτα και τις πατάτες – όλα χωρίς να φορέσει ένα νέο ζευγάρι γάντια» γράφει χαρακτηριστικά η Aliza Green σε άρθρο της στο www.washingtonpost.com «Στα τριάντα πέντε χρόνια που εργάζομαι ως σεφ και σύμβουλος εστιατορίων έχω δει πολλά τρομακτικά πράγματα στις κουζίνες και αυτό το περιστατικό είναι ένα από αυτά» συμπληρώνει.
«Το πλύσιμο των χεριών είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη χρήση γαντιών. Για την ακρίβεια, τα γάντια είναι μέρος ενός ολόκληρου συστήματος άμυνας ενάντια των μολύνσεων και όχι το ίδιο το σύστημα όπως εσφαλμένα θεωρούν κάποιοι» δηλώνει κατηγορηματικά ο κ. Κωνσταντίνος Κουντουράς, Τεχνολόγος Τροφίμων και μέλος του ειδικού τεχνικού προσωπικού του Τμήματος Εμπορίας και Ποιοτικού Ελέγχου Αγροτικών Προϊόντων (ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, παράρτημα Φλώρινας).
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο ίδιος αλλά και αντίστοιχες έρευνες που διεξήχθησαν για λογαριασμό της «Εφημερίδας Προστασίας Τροφίμων» που εκδίδεται στις ΗΠΑ, η χρήση γαντιών που δεν συνοδεύεται από την απαραίτητη εκπαίδευση δημιουργεί ψευδή αίσθηση ασφάλειας οδηγώντας σε επικίνδυνες συμπεριφορές.
Μια από αυτές είναι και η διαχείριση διαφορετικών υλικών (κρέας, λαχανικά, γαλακτοκομικά) με το ίδιο ζευγάρι γαντιών η οποία οδηγεί στη λεγόμενη διασταυρούμενη επιμόλυνση δηλαδή τη μεταφορά βακτηρίων και επικίνδυνων μικροοργανισμών από το ένα υλικό στο άλλο (π.χ. μεταφορά σαλμονέλας από ένα κομμάτι ωμό κοτόπουλο στα λαχανικά).
Σε διασταυρούμενη επιμόλυνση μπορούν επίσης να οδηγήσουν και ενέργειες που παρεμβάλλονται της διαχείρισης τροφίμων μέσα σε μια κουζίνα όπως το άνοιγμα του ψυγείου, του φούρνου ή μιας βρύσης πάντα με τη χρήση του ίδιου ζευγαριού γαντιών.
«Η εκπαίδευση προσωπικού επιχειρήσεων τροφίμων στη χώρα μας είναι υποχρεωτική από τους επίσημους κανονισμούς της Ευρωπαικής Ένωσης και γίνεται μέσω του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ). Χαρακτηριστικό της σημασίας της αποτελεί το γεγονός ότι η πρακτική αλλά και νομική ευθύνη της πραγματοποίησης της βαρύνει αποκλειστικά τον υπεύθυνο όλης της επιχείρησης (ιδιοκτήτη) και όχι κάποιον απλό επικεφαλή αντίστοιχου τμήματος» επισημαίνει ο κ. Κουντουράς.
Η σωστή χρήση των γαντιών λοιπόν εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ορθών πρακτικών υγιεινής που περιλαμβάνει και άλλες δικλείδες ασφαλείας όπως χρήση σκούφων, ειδικών εργαλείων, πάγκων εργασίας φτιαγμένων από κατάλληλα υλικά κ.α.
Επιπρόσθετα, η εκτεταμένη χρήση γαντιών φτιαγμένων από διάφορα υλικά όπως λάτεξ, νιτρίλιο, πολυαιθυλένιο εγείρει και κάποια ακόμη ζητήματα όπως οι αλλεργίες, η σπατάλη πρώτων υλών, οικονομικών πόρων και η επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Ο κ. Κωνσταντίνος Κουντουράς αναφέρει σχετικά: «Τα χρήματα που σπαταλούν οι επιχειρήσεις τροφίμων για τους τόνους γαντιών που χρησιμοποιούν ετησίως, θα μπορούσαν να επενδυθούν σε σχετικούς εξοπλισμούς (ποδοκίνητοι νιπτήρες, στεγνωτήρια χεριών με αέρα, απολυμαντικά υγρά κ.α.), αλλά και στην εκπαίδευση των εργαζομένων εξασφαλίζοντας ένα εγγυημένο τελικό αποτέλεσμα που θα ήταν ασφαλές για τα τρόφιμα αλλά και για τους ίδιους».

Η απενοχοποίηση των γυμνών χεριών
Μια από τις αιτίες που οδήγησαν στην επέλαση των γαντιών στις κουζίνες είναι και η προκατάληψη που θέλει τα γυμνά χέρια εκ των προτέρων ακατάλληλα για τη διαχείριση τροφών, γεγονός που σύμφωνα με τους αρμόδιους δεν ευσταθεί. «Όπως η λανθασμένη χρήση γαντιών δεν προσφέρει καμία ασφάλεια έτσι και η αυστηρή τήρηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος υγιεινής είναι ικανή να καταστήσει τη χρήση τους περιττή ή έστω να την περιορίσει σημαντικά» λένε οι ειδικοί.
Παρά το ότι η χρήση γαντιών είναι επιβεβλημένη σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα η ύπαρξη κάποιου τραύματος, η υπερβολική εφαρμογή της μπορεί και είναι αναγκαίο να επαναξιολογηθεί.
Σύμφωνα με τον κ. Κουντουρά, το συχνό πλύσιμο των χεριών σε ποδοκίνητους νιπτήρες, με ειδικά σαπούνια και εργαλεία (π.χ. βουρτσάκι για τα νύχια), το στέγνωμα τους με αέρα και χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης, αλλά και η απολύμανση τους με ειδικά, αλκοολούχα κατά προτίμηση, υγρά τα καθιστά απολύτως ασφαλή και τους δίνει σαφές πλεονέκτημα έναντι των γαντιών.
Τελικά, το να ισχυριστεί κανείς ότι μια από τις δύο πρακτικές, γάντια ή γυμνά χέρια, κρατά τα τρόφιμα μας 100% καθαρά θα ήταν υπερβολικό, ωστόσο είναι γεγονός ότι το καλό πλύσιμο των χεριών και η χρήση των γαντιών μειώνουν κατά ένα μεγάλο ποσοστό τους κινδύνους.

Πηγή: tovima.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.