Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014

Λάζαρος Μέλλιος: Δάσκαλος – Λαογράφος – Υμνητής της Φλώρινας

Πάντα η απώλεια ενός συνανθρώπου μας, πέραν της θλίψεως και του ψυχικού άλγους, που προκαλεί σε συγγενείς και φίλους, αφήνει κενά στους χώρους όπου υπηρέτησε, στους στόχους και τα οράματα που επεδίωξε, στα ιδανικά και τις αξίες που διακόνησε.
Τα ανωτέρω, κατά κόρον και μέχρι κεραίας, ισχύουν για τον πρόσφατα εις Κύριον εκδημήσαντα, εκλεκτό φίλο και χαρισματικό συνάδελφο, Λάζαρο Μέλλιο, ο οποίος αφήνει κενά δυσαναπλήρωτα στους χώρους της εκπαίδευσης, την οποία με συνέπεια και ευσυνειδησία υπηρέτησε, ως δάσκαλος, ως διευθυντής σχολείων και ως Επιθεωρητής, στους χώρους της πολιτιστικής έκφρασης, μέσα από τοπικούς συλλόγους, όπως ο «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ» και τοπικές χορωδίες, αλλά κυρίως στους αγαπημένους του χώρους των πνευματικών του ανησυχιών και αναζητήσεων.
Η καταγωγή μου και οι υπηρεσιακές μου υποχρεώσεις είναι από τα μέρη της Έδεσσας και των Γιαννιτσών. Εκεί είχα τη χαρά και την τιμή να γνωρίσω, πριν από τέσσερις δεκαετίες περίπου, τον Λάζαρο Μέλλιο ως διευθυντή για ένα σύντομο χρονικό διάστημα στο 6ο Δημ. Σχολείο Γιαννιτσών και στη συνέχεια ως Επιθεωρητή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Αλμωπία (Αριδαία).
Οι κοινές ανησυχίες και οι αναζητήσεις μας στους χώρους της τοπικής ιστορίας και της λαογραφίας, δεν άργησαν να μας φέρουν κοντά κι εκεί γνώρισα τον άνθρωπο με τον πληθωρικό χαρακτήρα, τον πολυπράγμονα δάσκαλο, τον ανήσυχο και μεθοδικό ιστορικό ερευνητή, τον επίμονο και πολυγραφότατο συγγραφέα - λαογράφο.
Δεν γνωρίζω τον ακριβή αριθμό των βιβλίων που συνέγραψε. Στα χρόνια της γνωριμίας και της συνεργασίας μας, ανταλλάξαμε βιβλία και άρθρα ιστορικά και λαογραφικά, ένα μάλιστα από τα βιβλία μου το παρουσίασε με σχόλια εγκωμιαστικά από τον τοπικό τύπο της Φλώρινας. Μου χάρισε ένδεκα (11) από τα βιβλία του και μέσα από αυτά αγάπησα, λάτρεψα κυριολεκτικά την Φλώρινα και τις Πρέσπες.

Τα παρουσιάζω, κατά χρονολογική σειρά, ως ελάχιστο δείγμα της αγάπης και του σεβασμού μου στη μνήμη του:
1. Λαογραφικά Φλώρινας – Γιορτές, 1976
2. Λαογραφικά Φλώρινας – Πρέσπες, 1976
3. Λαογραφικά Φλώρινας – Θεμελίωση σπιτιού, 1977
4. Φρούρια και διαβάσεις Νομού Φλωρίνης, 1994
5. Προσφορά της Φλωρινιώτισσας στην ιστορία, 1994
6. Χριστουγεννιάτικα κάλαντα και φωτιές στην Φλώρινα, 1995
7. Η συμβολή της Φλώρινας στην Επανάσταση του 1821, 1997
8. Δίσεκτο έτος – Άγιος Κασσιανός, 2000
9. Η μέρα των ερωτευμένων – Γιορτή εργένηδων, 2000
10. 8 Νοεμβρίου 1912 Απελευθέρωση της Φλώρινας, 2001
11. Φλώρινα –Απ’ τα πολλά της, 2003

Ασφαλώς θα υπάρχουν κι άλλα βιβλία του, όπως υπάρχουν και πολλά δημοσιεύματα και εισηγήσεις του σε πανελλήνια ιστορικά συνέδρια, για τα οποία οι φίλοι συντοπίτες του σίγουρα θα έχουν πληρέστερη γνώση.
Κατά το διάστημα του υπηρέτησε ως Επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων στην Αλμωπία(1977-1978) δεν έχασε την ευκαιρία να ασχοληθεί με την τοπική παράδοση, με τους θρύλους και τα ιστορικά στοιχεία της περιοχής. Συνέγραψε το βιβλίο «Ο εξισλαμισμός του Μητροπολίτη Μογλενών», που εκδόθηκε το 1986 από την Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ Αριδαίας. Για να πετύχει την ολοκλήρωση του έργου, χρειάσθηκε να επισκεφθεί πολλούς χώρους και μνημεία της περιοχής, να πάρει συνεντεύξεις από ηλικιωμένους κατοίκους και να συνεργασθεί με τον Μητροπολίτη Εδέσσης,Πέλλης και Αλμωπίας, τον μακαριστό Χρυσόστομο.
Δεν ήταν μόνο οι λαογραφικές καταγραφές που τον συγκινούσαν. Λάτρευε όλες τις περιόδους της εθνικής μας ιστορίας, ιδιαίτερα όμως τον συγκλόνιζε η νεότερη ιστορία της Μακεδονίας, ο Μακεδονικός Αγώνας και οι Βαλκανικοί Πόλεμοι. Όσοι παρακολούθησαν τις περιηγήσεις και τις ιστορικές αφηγήσεις του στον δημοσιογράφο Στέλιο Λουκά,για λογαριασμό της Δημοτ. Τηλεόρασης Θεσσαλονίκης (ΤV-100), στο Ανταρτικό, στη Ρούλια, στο Πισοδέρι κ.α. θα θυμούνται ασφαλώς τον πατριωτικό του οίστρο και τη συναισθηματική του φόρτιση, όταν διηγούνταν κατορθώματα ή δεινοπαθήματα των γηγενών Μακεδόνων.
Αγαπούσε παθιασμένα τη Φλώρινα, τον κόσμο της, τον ιστορικό δρόμο όπου και το πατρικό του, τον Άγιο Παντελεήμονα, τον «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ», τον Σακουλέβα και δεν έχανε ευκαιρία να μου εκθειάζει όλες αυτές τις ομορφιές, όποτε βρισκόμασταν.
Τα Λαογραφικά της Φλώρινας σίγουρα αισθάνονται φτωχότερα, η ίδια η πόλη της Φλώρινας πρέπει να αισθάνεται φτωχότερη από την απώλεια του Λάζαρου Μέλλιου, του ανθρώπου με το ανεξάντλητο ενδιαφέρον, με το περίσσευμα της υπομονής και της έρευνας, με το μεράκι και τον σεβασμό προς το παρελθόν, την ιστορία και την παράδοση της γενέτειράς του.
Είμαι σίγουρος ότι οι φίλοι του Φλωρινιώτες ή ένας από τους συλλογικούς φορείς της πόλης, θα οργανώσει κάποιο αφιέρωμα ή φιλολογικό μνημόσυνο στα έργα και τις ημέρες του αείμνηστου Λάζαρου Μέλλιου, θα ήταν το ελάχιστο οφειλόμενο στη μνήμη του.Προσωπικά θα ένιωθα υποχρεωμένος, εάν ενημερωνόμουν σχετικά (τα στοιχεία μου είναι στη διάθεση της εφημερίδος και των καλών φίλων Στέφανου Παπαναστασίου και Δημήτρη Ιωαννίδη).
Θα κλείσω την επιμνημόσυνη αναφορά μου με λόγια του Λάζαρου από προλόγους βιβλίων του: Μικρός άκουγα κι εγώ – όπως όλοι μας – τα παραμύθια και τις ιστορίες των μεγάλων, μ’άρεζαν όπως σ’ όλα τα παιδιά. Περισσότερο όμως ελκυστικά ήταν εκείνα που μου έλεγαν ο παππούς και η γιαγιά, ίσως γιατί ξέρανε να τα λένε πιο όμορφα, να σε μαγεύουν και να κρέμεσαι απ’ τα χείλη τους.
Σε άλλο σημείο ενός προλόγου του, κάνει διάκριση μεταξύ της ιστορίας και του παραμυθιού κι επισημαίνει: Τα παιδιά μας να μη μάθουν την ιστορία μας σαν παράδοση ή σαν παραμύθι μακρινό στο σύθαμπο και στην αχλή του χρόνου, όπως τ’ άκουγα εγώ, οι σύγχρονοί μου και οι πριν από μένα. Χρειάζεται να ξέρουμε καλά την ιστορία μας,για να γνωρίζουμε καλά τον εαυτό μας.

Παπαλαζάρου Ιωάννης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.