Νάνα αγελάδα, η μικρόσωμη αγελάδα των Πρεσπών

ΔΡΑΣΗ: «Πρόγραμμα διάσωσης και προστασίας της αυτόχθονης φυλής Νάνας αγελάδας στη λεκάνη των Πρεσπών»

Περιγραφή κατάστασης: Η μικρόσωμη αγελάδα των Πρεσπών ή όπως λέγεται στην περιοχή Νάνα αγελάδα, αποτελεί τύπο της Βραχυκερατικής φυλής των βοοειδών. Ο ξεχωριστός αυτός τύπος έχει το ιδιαίτερο πλεονέκτημα της προσαρμοστικότητας στις σκληρές, ορεινές συνθήκες της περιοχής. Τα ζώα είναι μικρόσωμα, με καφέ-μαύρο δέρμα και έχουν μακριά και στενή μύτη με χαρακτηριστικό λευκό δακτύλιο γύρω από αυτή. Οι μικρόσωμες αγελάδες των Πρεσπών χαρακτηρίζονται για την μακροβιότητα τους καθώς είναι ανθεκτικές σε ασθένειες ενώ έχουν μειωμένες διατροφικές απαιτήσεις. Η αναζήτηση τροφής μπορεί να τις οδηγήσει σε απόκρημνες πλαγιές ή στον καλαμιώνα γύρω από τη λίμνη. Ο πληθυσμός των ζώων είναι εξαιρετικά μικρός και η φυλή θεωρείται απειλούμενη με εξαφάνιση. Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών έχοντας ως σκοπό τη διάσωση της Νάνας αγελάδας στην περιοχή των Πρεσπών, συνεργάζεται στενά από το 2011 με το ελβετικό ίδρυμα SAVE.

Στόχος και περιγραφή δράσης: Από το 2006, το ίδρυμα SAVE βρίσκεται στην περιοχή της Αλβανικής Μεγάλης Πρέσπας όπου και απαντάται ο μεγαλύτερος πληθυσμός Νάνας Αγελάδας στην λεκάνη των Πρεσπών, με σκοπό να καταγράψει και να διασώσει τα εναπομείναντα καθαρόαιμα ζώα από την διασταύρωσή τους με άλλες εισαγμένες φυλές υψηλής παραγωγικότητας. Παράλληλα από το 1992, η ΕΠΠ ξεκίνησε τις προσπάθειες για την ταυτοποίηση και διατήρηση της φυλής ενώ το 2011 σε συνεργασία με το ελβετικό ίδρυμα SAVE, τη μη-κυβερνητική οργάνωση «Αμάλθεια» και την υποστήριξη του Κέντρου Γενετικής Βελτίωσης Ζώων Νέας Μεσημβρίας, εντατικοποίησε τις δράσεις διάσωσης της Μικρόσωμης αγελάδας στην λεκάνη των Πρεσπών με τη δημιουργία μικρών κοπαδιών-πυρήνων της φυλής. Με την οικονομική υποστήριξη του SAVE, ένα μικρό κοπάδι καθαρόαιμων ζώων μεταφέρθηκε από την Αλβανική Μεγάλη Πρέσπα, στην Αλβανική Μικρή Πρέσπα. Το κοπάδι ανήκει σε κτηνοτρόφο του χωριού Shuec της Αλβανικής Μικρής Πρέσπας, ενώ τον υποστηρίζει o υπεύθυνος τοπικός φορέας, AlbaGene. Παράλληλα ξεκινούν και οι προσπάθειες διάσωσης της φυλής στην Ελληνική μεριά της Πρέσπας, όπου τα τελευταία εναπομείναντα ζώα έχουν εντοπιστεί στο χωριό των Ψαράδων. Στην Ελληνική Πρέσπα δυο κτηνοτρόφοι έχουν αναλάβει την διάσωση της σπάνιας φυλής της Νάνας Αγελάδας. Το ένα κοπάδι βρίσκεται στον οικισμό του Λαιμού και το άλλο στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου.
Το ίδρυμα SAVE βοήθησε στην αγορά των ζώων, ενώ η ΕΠΠ είναι υπεύθυνη για την διαχείριση του προγράμματος, την υποστήριξη των κτηνοτρόφων στις αγοραπωλησίες των ζώων, καθώς και την επίβλεψη σωστής τήρησης των πιστοποιητικών γενεαλογίας των ζώων. Την προσπάθεια διάσωσης της φυλής υποστηρίζει και το Κέντρο Γενετικής Βελτίωσης Νέας Μεσημβρίας, το υπεύθυνο από το κράτος σώμα για την γενετική βελτίωση και διάσωση αυτόχθονων και σπάνιων φυλών οικόσιτων ζώων. Σκοπός της δημιουργίας των κοπαδιών στην Αλβανική και Ελληνική Πρέσπα, είναι α) να διασωθούν τα εναπομείναντα καθαρόαιμα ζώα από τις ανεξέλεγκτες διασταυρώσεις με ζώα εισαγόμενων φυλών και β) να μεγαλώσουν τα κοπάδια ώστε να δημιουργήσουν έναν βιώσιμο συνολικά πληθυσμό της φυλής, στην Λεκάνη των Πρεσπών.

Περιοχή δράσης: Ελληνική και Αλβανική Πρέσπα

Φορείς υλοποίησης δράσης: Εταιρία Προστασίας Πρεσπών και SAVE foundation

Χρηματοδότηση δράσης: Το πρόγραμμα υλοποιείται με ιδιωτική χρηματοδότηση που εξασφάλισε η ΕΠΠ

Υπεύθυνη δράσης για την ΕΠΠ: Αννίτα Λογοθέτη