Έρευνα για τη δημοφιλία των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών στο νομό Φλώρινας

Τι ακούν και τι βλέπουν οι κάτοικοι ενός ακριτικού νομού; Πόσες ώρες παρακολουθούν τηλεόραση και ραδιόφωνο; Για ποιους λόγους (ενημέρωση ή ψυχαγωγία) επιλέγουν τα μέσα ενημέρωσης; Πόσο σταθερές είναι οι προτιμήσεις τους; Ενδείξεις για τις προτιμήσεις του κοινού στο νομό της Φλώρινας προσπαθεί να δώσει η έρευνα που οργανώνει κάθε χρόνο ομάδα φοιτητών του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας υπό την καθοδήγηση του επίκουρου καθηγητή του Τμήματος Βλάση Βλασίδη.

Κοινό και τηλεοπτικοί σταθμοί

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας 365 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν τηλεόραση καθημερινά (ποσοστό 51,4% των ερωτηθέντων), 162 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν τηλεόραση συχνά (ποσοστό 22,8%), 143 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν σπάνια (20,1%), ενώ 22 άτομα δήλωσαν ότι δεν παρακολουθούν ποτέ τηλεόραση (3,1%). Σύμφωνα με το παρακάτω γράφημα το ποσοστό αυτών που παρακολουθεί τηλεόραση έχει αυξηθεί το 2010 ελάχιστα σε σχέση με το 2009 στα όρια του στατιστικού λάθους.

Από τα 670 άτομα που δήλωσαν τηλεθεατές, ένα σημαντικό ποσοστό (239 άτομα) βρίσκεται μπροστά στους τηλεοπτικούς δέκτες το πολύ δυο ώρες (35,7% δήλωσε ότι παρακολουθεί τηλεόραση 0-2 ώρες). Το 36,4% των τηλεθεατών (244 άτομα) παρακολουθεί τηλεόραση 2-4 ώρες. 178 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν τηλεόραση για περισσότερες από 4 ώρες (26,5%), ενώ 9 άτομα δεν απάντησαν. Όπως φαίνεται και από το παρακάτω γράφημα υπάρχει μια σταθερή τάση το 2010 το κοινό να παρακολουθεί περισσότερες ώρες τηλεόραση.

Το κοινό της τηλεόρασης επιλέγει το μέσο εξίσου για ενημέρωση και για διασκέδαση. 334 άτομα παρακολουθούν ειδήσεις και 229 άτομα άλλες ενημερωτικές εκπομπές, ενώ ταινίες βλέπουν 302 άτομα και σήριαλς 273 άτομα. Οι αθλητικές εκπομπές είναι αρκετά δημοφιλείς (172 άτομα), και σε μικρότερο βαθμό οι εκπομπές της μεσημεριανής ζώνης ελαφρού περιεχομένου (87 άτομα). Περιορισμένο είναι το κοινό των τηλεπαιχνιδιών (79 άτομα). Αξίζει να σημειωθεί ότι παρότι το κοινό των τοπικών ειδήσεων και ενημερωτικών εκπομπών δείχνει περιορισμένο (57 άτομα) ωστόσο σε σχέση με το 2009 είναι πολύ αυξημένο, καθώς τότε το αντίστοιχο κοινό δεν ξεπερνούσε τα 15 άτομα, αν και το δείγμα ήταν μικρότερο (561 αντί για 709 το 2010). Το κοινό των παιδικών εκπομπών φαίνεται ότι είναι εξαιρετικά περιορισμένο (32 άτομα), αλλά τα στοιχεία δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, καθώς η έρευνα διεξήχθη πρωινές ώρες, όταν το σύνολο των παιδιών βρίσκεται στο σχολείο, επομένως δεν συμμετείχαν στην έρευνα. Τέλος 33 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν «άλλο» πρόγραμμα, συνήθως ντοκιμαντέρ. (οι ερωτώμενοι είχαν δικαίωμα 4 επιλογών).

Οι επιλογές των τηλεθεατών στη Φλώρινα και το Αμύνταιο διαφέρουν σε σχέση με τον πανελλαδικό όρο τηλεθέασης. Συγκεκριμένα 415 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν το MEGA CHANNEL, 247 τον ANTENNA, 217 τον ALPHA, 180 το STAR CHANNEL, 146 τον SKAI, 140 τη NET και 93 το ALTER. Ακολουθούν στη συνέχεια η ΕΤ3 με 74 τηλεθεατές, η NOVA με 63, η ΕΤ1 με 49, το TV MAKEΔΟΝΙΑ με 8 θεατές, η Βουλή Τηλεόραση με 4, και ο 902 Αριστερά με 5. Εύρημα της έρευνας ότι η τηλεθέαση των καναλιών της δυτικής Μακεδονίας αυξήθηκε εντυπωσιακά. Το WEST CHANNEL δήλωσαν ότι παρακολουθούν 50 άτομα (27 άτομα το 2009), το FLASH TV 42 άτομα (12 άτομα το 2009) και το TOP CHANNEL 1 άτομο (1 άτομο το 2009). Τέλος 12 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν και δορυφορικά τηλεοπτικά προγράμματα, ενώ 11 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν «άλλο» τηλεοπτικό σταθμό. (οι ερωτώμενοι είχαν δικαίωμα 4 επιλογών).

Κοινό και ραδιοφωνικοί σταθμοί

Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι το ραδιόφωνο διαθέτει ένα σημαντικό κοινό στην ακριτική περιοχή της Φλώρινας, παρότι μικρότερο αριθμητικά από εκείνο της τηλεόρασης. Συγκεκριμένα 236 άτομα δήλωσαν ότι ακούν καθημερινά ραδιόφωνο (33,28% των ερωτηθέντων), 131 ότι ακούν συχνά (18,4%), 181 ότι σπάνια ακούν κάποιο ραδιοφωνικό σταθμό (25,5%), ενώ υπήρχαν και 150 άτομα που δήλωσαν ότι δεν ακούν ποτέ ραδιόφωνο (21,1%). Τέλος υπήρχαν και 11 άτομα που δεν απάντησαν. Το παρακάτω γράφημα δείχνει ότι σε σχέση με το 2009 το κοινό που παρακολουθεί συχνά ραδιόφωνο πλέον αφιερώνεται καθημερινά στο μέσο αυτό. Η αλλαγή αυτή πρέπει να οφείλεται σε μεγάλο στη στροφή του κόσμου προς την ενημέρωση μέσω του ραδιοφώνου. Παράλληλα και ανεξάρτητα από αυτή την τάση υπάρχει κι ένα κοινό μεγαλύτερο από εκείνο του 2009 που έχει διαρρήξει τις σχέσεις του με το μέσο αυτό.

Από τα 548 άτομα που αποτελούν το κοινό του ραδιοφώνου της έρευνας στο νομό Φλώρινας η πλειοψηφία δηλώνει ότι ακούει λίγες ώρες ραδιόφωνο. Συγκεκριμένα οι 270 δήλωσαν ότι ακούν ραδιόφωνο μέχρι 2 ώρες (ποσοστό 49,2%), οι 107 ακούν 2-4 ώρες (19,5%) και οι 150 περισσότερες από 4 ώρες (ποσοστό 27,3%). Όμως το παρακάτω γράφημα δείχνει ότι το 2010 παράλληλα με την καθημερινή παρακολούθηση ραδιόφωνου από τους ακροατές, παρατηρείται το φαινόμενο οι ακροατές να παραμένουν σε επαφή με το ραδιόφωνο σαφώς περισσότερες ώρες. Η θετική για το ραδιόφωνο τάση είναι ευδιάκριτη και φαίνεται καθαρά ότι το 2010 στο νομό Φλώρινας το ραδιοφωνικό κοινό διευρύνεται και αποκτά μια πιο σταθερή και πιο συνεχή σχέση με το ραδιόφωνο, τάση που σχετίζεται με την ενίσχυση της τάσης του κοινού για ενημέρωση.

Η αιτία παρακολούθησης ραδιοφώνου παραμένει ακόμη και σήμερα η ακρόαση μουσικής. Τη σχετική επιλογή έκαναν 418 στα 548 άτομα. Ακολουθεί η ακρόαση ειδήσεων (122 άτομα) και ενημερωτικών εκπομπών (124 άτομα), αλλά με πολύ μεγάλη αύξηση σε σχέση με το 2009 καθώς τότε σε δείγμα 451 άτομα ειδήσεις άκουγαν μόνο 60 άτομα και ενημερωτικές εκπομπές 77 άτομα. Αντίστοιχη είναι και η αύξηση των ακροατών που προτιμούν τις τοπικές ειδήσεις (48 άτομα το 2010 έναντι 25 το 2009). Αντίθετα οι αθλητικές εκπομπές εμφανίζουν πτώση καθώς δήλωσαν ότι παρακολουθούν το 2010 μόνο 113 άτομα δήλωσαν ότι παρακολουθούν αθλητικές εκπομπές έναντι 110 άτομα το 2009, αλλά με δείγμα 20% μικρότερο. Οι εκπομπές ελαφρού ενημερωτικού χαρακτήρα που ασχολούνται με τους σταρ του κινηματογράφου και της τηλεόρασης και άλλα παρόμοια θέματα έχουν μικρό κοινό (22 άτομα το 2010 και το ίδιο το 2009 με δείγμα 20% μικρότερο). Τέλος υπήρχαν και 34 άτομα που δήλωσαν «άλλο» (14 το 2009). (οι ερωτώμενοι είχαν δικαίωμα 4 επιλογών). Από τα παραπάνω συνάγεται με ευκολία ότι στα τέλη του 2010 το κοινό χρησιμοποιεί το ραδιόφωνο σε μεγαλύτερο βαθμό για ενημέρωση και με εξαίρεση τη μουσική δείχνει αδιαφορία για τις υπόλοιπες εκπομπές ψυχαγωγικού χαρακτήρα (gossip news και αθλητικά).

Σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα όπου συνήθως οι ισχυρότεροι και δημοφιλέστεροι σταθμοί είναι εγκατεστημένοι στην πρωτεύουσα του νομού ή σε κάποια άλλη μεγάλη πόλη, στο νομό Φλώρινας οι δυο δημοφιλέστεροι σταθμοί εκπέμπουν από το Λέχοβο, ένα ημιορεινό χωριό του νομού. Το Ράδιο Λέχοβο (97,1) παραμένει για μια ακόμη χρονιά ο σταθμός με τη μεγαλύτερη ακροαματικότητα καθώς το 2010 το επέλεξαν 198 άτομα από το δείγμα της έρευνας. Ακολουθεί το 3^ο Κανάλι Λεχόβου (104 FM) που το επέλεξαν 107 άτομα. Στην τρίτη θέση της ακροαματικότητας και με σημαντική αύξηση της ακροαματικότητας βρίσκεται το Ράδιο Φλώρινα 101,5 (92 άτομα). Από τους ιδιωτικούς σταθμούς έπεται το Ράδιο Αμύνταιο με 64 άτομα (και πολύ σημαντικό μερίδιο στην πόλη του Αμυνταίου) και το Ράδιο Αίνιγμα (52 άτομα). Πιο χαμηλά βρίσκονται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Ιεράς Μητρόπολης Φλώρινας με σημαντικότατη άνοδο (33 άτομα το 2010, έναντι 11 επιλογών το 2009) και το Ράδιο Ακριτικός με 26 επιλογές.

Η κρατική ραδιοφωνία στην ακριτική Φλώρινα είναι μια ξεχωριστή περίπτωση, καθώς έχει σημαντική ακροαματικότητα. Συγκεκριμένα προηγείται η ΕΡΑΣΠΟΡ (71 άτομα), η ΕΡΑ Φλώρινας (63 άτομα), το Δεύτερο πρόγραμμα της ΕΡΑ (58 άτομα) και η ΝΕΤ/ΕΤ3 (25 άτομα). Όπως και το 2009 έτσι και φέτος υπάρχει ένα πολύ σημαντικό κοινό που δηλώνει ότι παρακολουθεί «άλλο» σταθμό (87 άτομα). Πρόκειται κυρίως για άτομα νεαρής ηλικίας (φοιτητές-σπουδαστές) που μένουν προσωρινά στη Φλώρινα και ακούν ραδιόφωνο στον τόπο κατοικίας τους. Επίσης 54 άτομα δήλωσαν ότι ακούν ραδιόφωνο μέσω ΗΥ (webradio).

Οι μεταβολές που παρατηρούνται στο παραπάνω γράφημα από το 2009 προς το 2010 δείχνουν να οφείλονται σχεδόν αποκλειστικά στην τάση του κοινού να στραφεί προς την ενημέρωση και στο ραδιόφωνο, τόσο για τα θέματα πανελλαδικής εμβέλειας, όσο και για τα τοπικά. Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί και ο χρόνος που επελέγη για τη διεξαγωγή της έρευνας (αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές και λίγο πριν τη διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη) ότι έπαιξε κάποιο ρόλο στην τάση αυτή. Η άνοδος της απήχησης του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας δεν πρέπει να αποτελεί τοπικό ή συγκυριακό φαινόμενο, καθώς παρόμοιες τάσεις παρατηρούμε σε εκκλησιαστικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Μεθοδολογία

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τους φοιτητές του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας υπό την επίβλεψη του επίκουρου καθηγητή Βλάση Βλασίδη. Πρόκειται για έρευνα που διεξάγεται κάθε χρόνο από το 2002 με ερωτηματολόγιο δομημένο με κλειστές ερωτήσεις.

Η έρευνα διεξήχθη στις 6 Δεκεμβρίου 2010 στις πόλεις Φλώρινα και Αμύνταιο. Το δείγμα της έρευνας αποτελούνταν από 709 ερωτηματολόγια (534 στην πόλη της Φλώρινας και 175 στην πόλη του Αμυνταίου). Έλαβαν μέρος 306 άνδρες και 390 γυναίκες. Στην έρευνα περιλήφθηκαν όλοι οι ελληνικοί τηλεοπτικοί σταθμοί που το σήμα τους φθάνει στο νομό της Φλώρινας. Επίσης περιλήφθηκαν όλοι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί που σύμφωνα με το ΕΣΡ εκπέμπουν νόμιμα στο νομό Φλώρινας. Οι ερωτώμενοι μπορούσαν να δηλώνουν ότι παρακολουθούν μέχρι τέσσερις (4) τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς και τέσσερα (4) είδη εκπομπών.