Τα θέματα της ενέργειας και των διεκδικήσεων της τοπικής κοινωνίας απέναντι στον σημαντικότερο ίσως τοπικό κοινωνικό εταίρο, τη ΔΕΗ ΑΕ, συζητήθηκαν εκτενώς στην έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αμυνταίου, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 9 Ιουνίου 2011.
Στους δημοτικούς συμβούλους που εξέφρασαν την αντίθεσή τους στον έκτακτο χαρακτήρα της συνεδρίασης, εξηγήθηκε ο χαρακτήρας και η φάση της διαπραγμάτευσης στην οποία βρίσκονται οι Δήμαρχοι των Ενεργειακών Δήμων με τη ΔΕΗ και την Κυβέρνηση. Από το Δήμαρχο Αμυνταίου, κ. Μάκη Ιωσηφίδη έγινε η ενημέρωση ότι εκτός των πολύ συχνών επαφών και του διαλόγου που έχει αναπτυχθεί μεταξύ του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων με τη ΔΕΗ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ο ίδιος ως Πρόεδρος του Δικτύου έχει ζητήσει συνάντηση των πέντε Δημάρχων των Ενεργειακών Δήμων με τον Πρωθυπουργό για να του εκθέσουν τις απόψεις και τις διεκδικήσεις των τοπικών κοινωνιών. Η συνάντηση αυτή μπορεί να οριστεί από μέρα σε μέρα και γι’ αυτό είναι σκόπιμο να υπάρχουν εκφρασμένες και ρητά διατυπωμένες οι ευρύτερες δυνατές συναινέσεις από πλευράς τοπικών κοινωνιών.
Τα θέματα που συζητήθηκαν σε τέσσερις ενότητες, αν και αποτελούν όπως αναφέρθηκε από το Δήμαρχο Αμυνταίου, κ. Μάκη Ιωσηφίδη και πολλούς ομιλητές ένα ενιαίο πλαίσιο διεκδικήσεων, είναι τα εξής:
1. Θέσεις του Δήμου Αμυνταίου ενόψει της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ.
2. Ποσοστό και κατανομή Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης.
3. Τέλος εξόρυξης λιγνίτη (λιγνιτόσημο).
4. Επαναπόδοση εδαφών και αξιοποίηση ανενεργών υποδομών
Σε ότι αφορά στο θέμα των θέσεων του Δήμου Αμυνταίου σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, η πρόταση του Δημάρχου ήταν να υπάρξει αρνητική θέση απέναντι στη διαφαινόμενη πώληση του πακέτου μετοχών 17% της ΔΕΗ με στόχο τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της επιχείρησης, ενώ ταυτόχρονα έκανε λόγο για αναγκαιότητα προετοιμασίας της μεταλιγνιτικής περιόδου. Ο Δήμαρχος στο σημείο αυτό ανέφερε ότι ισχυρή του πεποίθηση είναι πως με αυτή την απόφαση θα βοηθηθεί το διαπραγματευτικό έργο της Κυβέρνησης απέναντι στην Τρόικα των δανειστών μας, καθώς η πώληση της ΔΕΗ δεν είναι συμφέρουσα για τη χώρα.
Ευρεία συζήτηση έγινε και για τον τρόπο κατανομής του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης, με ενημέρωση του σώματος και των παραβρισκόμενων για τις μέχρι τώρα διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις των Δημάρχων των Ενεργειακών Δήμων με τον Υφυπουργό κ. Γιάννη Μανιάτη και τους Περιφερειάρχες. Η πρόταση των Δημάρχων σε σχέση με την κατανομή του Τοπικού Πόρου είναι να αλλάξει ριζικά το σύστημα, καθώς μέχρι και πέρυσι οι Νομαρχίες, τη θέση των οποίων έχουν πάρει οι σημερινές Περιφέρειες, διαχειρίζονταν το 50% του Τοπικού Πόρου. Αν και στόχος είναι η διαχείριση του Τοπικού Πόρου να γίνεται αποκλειστικά από τους Δήμους, γίνεται μία μικρή παραχώρηση με το ποσοστό που προτείνουν οι Δήμαρχοι για τις Περιφέρειες να είναι όχι μεγαλύτερο από 3%, καθώς οι «Καλλικρατικοί» Δήμοι έχουν τόσο τις δομές και την ικανότητα σχεδιασμού, όσο και το κρίσιμο μέγεθος για πραγματοποίηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στις πληττόμενες περιοχές. Επίσης, στην πρόταση των Δημάρχων προβλέπεται και ένα ποσοστό για τους μη Ενεργειακούς Δήμους που διαφέρει από νομό σε νομό. Ακόμη για το θέμα του Τοπικού Πόρου έγινε η πρόταση για την αύξησή του από 0,4% που είναι σήμερα στο 1,2% της αξίας της παραγόμενης ενέργειας, ποσοστό που θα αποτελέσει εξομοίωση με το τέλος που καταβάλλεται στα πετρελαιοειδή προϊόντα.
Με το τρίτο θέμα ανακινήθηκε η διεκδίκηση για απόδοση Τέλους Εξόρυξης Λιγνίτη στις τοπικές κοινωνίες από τη ΔΕΗ όπως γίνεται και από τους ιδιώτες. Το ποσοστό του Τέλους που καταβάλουν οι ιδιώτες είναι 6% και η απαίτηση είναι να αποδίδεται στους Δήμους στα όρια των οποίων γίνεται η εξόρυξη, όπως το λατομικό τέλος.
Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό θέμα που συζητήθηκε ήταν η επαναπόδοση των εδαφών των παλαιών ορυχείων και η αξιοποίηση τους για αναπτυξιακούς σκοπούς, όπως προβλεπόταν με τη ρύθμιση του 1982, που άλλαξε το 2001 μετατρέποντας τη ΔΕΗ στο μεγαλύτερο γαιοκτήμονα της περιοχής. Τι ίδιο ισχύει για παλιές ανενεργές υποδομές της επιχείρησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακούς σκοπούς, όπως η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού.
Στην τετράωρη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν τις θέσεις τους, εκτός από το Δήμαρχο και τους Δημοτικούς Συμβούλους, ο Πρόεδρος του Σωματείου «Σπάρτακος» κ. Γιώργος Αδαμίδης, ο πρώην Νομάρχης, κ. Γιάννης Στρατάκης, ο πρώην Δήμαρχος Φιλώτα, κ. Άνθιμος Μπιτάκης, ο πρώην Πρόεδρος της Κοινότητας Φιλώτα κ. Αθανάσιος Σουκουριάδης και πολλοί πολίτες. Ακούστηκαν πολλές εμπεριστατωμένες απόψεις και στο τέλος οι εισηγήσεις του Δημάρχου Αμυνταίου ψηφίστηκαν ομόφωνα από το σώμα, που με τον τρόπο αυτό τον όπλισε με το επιχείρημα ότι υπάρχει ομοφωνία στην τοπική κοινωνία στη δύσκολη διαπραγμάτευση που ακολουθεί.
Οι εισηγήσεις του δημάρχου
ΘΕΜΑ 1ο: Οι θέσεις του Δήμου Αμυνταίου ενόψει ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ
Η ΔΕΗ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την περιοχή μας. Σαν Δήμος Αμυνταίου πιστεύουμε ότι η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ειδικά σε μια περίοδο που πρέπει να διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο τα λεγόμενα «τιμαλφή» της πατρίδας μας δεν συμβαδίζει με το κοινωνικό και δημόσιο συμφέρον.
Η ιδιωτικοποίηση της μεγάλης Δημόσιας Επιχείρησης σε ένα κρίσιμο τομέα για την προοπτική της χώρας, της οικονομίας και της κοινωνίας, ακυρώνει ένα δημόσιο εργαλείο κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, που πρέπει να υπηρετεί το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον και όχι τα κέρδη των ιδιωτών.
Η ενέργεια αποτελεί οικονομικό μέγεθος στρατηγικής σημασίας και κοινωνικό αγαθό και η δυνατότητα του δημοσίου να ορίζει την τιμολογιακή πολιτική είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πολιτική του φθηνού τιμολογίου για τους πολίτες.
Ο δημόσιος και κοινωφελής χαρακτήρας της ΔΕΗ, αποτελεί εγγύηση για τον αναπτυξιακό και κοινωφελή χαρακτήρα της μεγαλύτερης βιομηχανίας της χώρας.
Ο Δήμος Αμυνταίου αποτελεί επί δεκαετίες έναν από τους πιο σημαντικούς ενεργειακούς Δήμους της χώρας.
Οι σχέσεις τους Δήμου με την ΔΕΗ πέρασαν από πολλές φάσεις, είτε αγαστής συνεργασίας είτε αντιπαράθεσης, αλλά ο κοινωφελής της χαρακτήρας ξεπερνούσε πάντα το τοπικό συμφέρον και αυτή ήταν πάντα η θέση της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου.
Για την Δυτική Μακεδονία και κυρίως για τις περιοχές των ενεργειακών Δήμων τυχόν ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ θα έχει καταστροφικές συνέπειες καθώς θα χαθεί το όποιο κοινωνικό πρόσωπο της και θα ανατραπεί πλήρως το πλαίσιο κοινωνικής συνεργασίας που υπήρχε μέχρι σήμερα. Ο Δημόσιος χαρακτήρας της επιχείρησης ήταν προϋπόθεση της κοινωνικής αποδοχής του έργου παραγωγής ενέργειας, παρά τις δυσμενέστατες συνέπειες για το περιβάλλον, τον υδροφόρο ορίζοντα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Διαφωνούμε με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ μέσω περαιτέρω μετοχοποίησης ή άλλων μορφών ξεπουλήματος της μεγάλης κερδοφόρας επιχείρησης του Δημοσίου, καθώς η ΔΕΗ αποτελεί παράδειγμα κερδοφόρας δημόσιας επιχείρησης και πυλώνα της οικονομικής ζωής της περιοχής μας και της χώρας. Επειδή η ΔΕΗ εξασφαλίζει την επάρκεια και αυτάρκεια της χώρας σε ενέργεια.
ΘΕΜΑ 2ο: Ποσοστό και κατανομή Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης
Με τον Ν2446/1996 επιβάλλεται το Τέλος ανάπτυξης βιομηχανικών περιοχών παραγωγής ρεύματος από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς των νομών Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας. Το τέλος ανάπτυξης ορίζεται στο 0,4% του ετήσιου κύκλου εργασιών της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και αυτό προορίζεται για την χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων υποδομής, ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Η κατανομή των άνω κονδυλίων γίνεται αναλογικά σύμφωνα με την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς που λειτουργούν στους τρεις νομούς.
Μέχρι τις 11-01-2008 η διάθεση των Κονδυλίων του Ειδικού Λογαριασμού του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης γίνονταν από τους Δήμους κατά 100%, σύμφωνα με την αριθ. Δ5/ΗΛ/Β/Φ5.179/ 17788 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1370/Β/2005). Με την αριθ. Δ5/ΗΛ/Β/Φ.5179/456 οικ.575 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 12/Β/2008) προβλέπεται η κατανομή του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης κατά 50% στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και κατά 50% στους ΟΤΑ των Νομών. Αυτή η απόφαση έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα, διότι συχνά η διάθεση κονδυλίων δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα με βάση τους σκοπούς για τους οποίους διατέθηκαν.
Με τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Αυτοδιοίκησης- Πρόγραμμα Καλλικράτης (νόμος 3852/2010) καταργήθηκε ο θεσμός των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και οι ενεργειακοί Δήμοι πλέον είναι πέντε σε ολόκληρη την επικράτεια, οι Δήμοι Κοζάνης, Εορδαίας, Μεγαλόπολης, Φλώρινας, και Αμυνταίου. Σύμφωνα με αυτή τη μεταρρύθμιση οι Δήμοι αποκτούν δομή και οργάνωση για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων υποδομής, ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος και είναι έτοιμοι για τη σύνταξη και τη διαχείριση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΑΠ) της τέταρτης Προγραμματικής Περιόδου.
Στις 28 Απριλίου 2011, στο Φιλώτα του Δήμου Αμυνταίου συγκροτήθηκε το «Δίκτυο των Ενεργειακών Δήμων». Πρόκειται για τους Δήμους στις περιοχές των οποίων υπάρχει δραστηριότητα εξόρυξης λιγνίτη και παραγωγή ενέργειας από εργοστάσια της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και συγκεκριμένα τους Δήμους Αμυνταίου, Εορδαίας, Κοζάνης, Μεγαλόπολης και Φλώρινας. Στους σκοπούς του καταστατικού του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων περιλαμβάνονται η καταγραφή, έρευνα και μελέτη της επίδρασης των δραστηριοτήτων παραγωγής ενέργειας στις περιοχές των ορυχείων και των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, η επιστημονική στήριξη των περιοχών των ενεργειακών Δήμων για τη μετάβαση τους στη μεταλιγνιτική περίοδο, η αξιοποίηση των ανενεργών υποδομών που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας για αναπτυξιακούς ή περιβαλλοντικούς σκοπούς, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και πραγματοποίηση κοινών δράσεων των μελών του δικτύου, η τεκμηρίωση και διαμόρφωση αναπτυξιακών προτύπων και σκοπών, η δημιουργία και λειτουργία της απαιτούμενης εργαστηριακής υποδομής μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μόλυνσης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και του εδάφους και η διαμόρφωση και οργάνωση θεματικών διαδρομών με άξονα την ενέργεια για την τοπική ανάπτυξη των περιοχών των ενεργειακών Δήμων. Επίσης αποφασίστηκε από το Δίκτυο ομόφωνα, η τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης που αφορά την κατανομή του Τοπικού Πόρου και παρουσιάστηκε στο ΥΠΕΚΑ. Η διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα των Δήμων του Δικτύου με επενδύσεις ΑΠΕ είναι ένας από τους βασικότερους στόχους. Οι μέχρι τώρα ενέργειες του Δικτύου έχουν θετική εξέλιξη καθώς οι επαφές με τη ΔΕΗ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος ήταν πολλές και αναδείχτηκαν τα χρόνια προβλήματα που ταλαιπωρούν τις τοπικές κοινωνίες.
Η ένταξη της Αποθείωσης του Φιλώτα από την ΔΕΗ, ως αίτημα του Δήμου Αμυνταίου μετά την πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, έχει πλέον δρομολογηθεί.
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή γνώμη των τοπικών κοινωνιών που πλήττονται από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ και ζητούν εξορθολογισμό της σχέσης της εταιρίας με τις κοινωνίες των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιείται:
• Το ποσό του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης προέρχεται από το τέλος ανάπτυξης βιομηχανικών περιοχών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, δηλαδή από τις περιοχές των ενεργειακών δήμων (άρθρο 20 του Ν. 2446/1996 και άρθρο 1 της Υπ. Απόφασης).
• Η αξιοποίηση του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης γίνεται μέσω Ειδικών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΕΑΠ) που έχουν στόχο τη στήριξη των περιοχών αυτών με πρόσθετα έργα, λόγω των μεγάλων, σοβαρών και ειδικής βαρύτητας συνεπειών που υφίστανται από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ, δηλαδή με έργα που εξασφαλίζουν την προοπτική της συντήρησης του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής των πολιτών (άρθρο 4 της Υπουργικής Απόφασης).
• Κύρια προτεραιότητα του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης πρέπει να είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων με ιεραρχημένες και στοχευμένες παρεμβάσεις με έμφαση στις περιοχές των ενεργειακών Δήμων για την απόκτηση σημαντικών έργων υποδομής, προστασίας του περιβάλλοντος και βελτίωσης της ποιότητας ζωής και προώθησης της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, έτσι ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές συνέπειες από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ και να προετοιμάζουν τις περιοχές δραστηριοποίησης της ΔΕΗ για την ομαλή μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο.
• Βασικό μέλημα θα πρέπει να είναι η ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης για τη μέγιστη ωφέλεια του τόπου μας.
Εισηγούμαστε:
- Η διαχείριση του Τέλους Ανάπτυξης να περιέλθει αποκλειστικά στους ενεργειακούς Δήμους, καθώς με τη σημερινή τους μορφή έχουν τη δυνατότητα σχεδιασμού και υλοποίησης ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την ανάπτυξη των πληττόμενων περιοχών. Μόνο με τον τρόπο αυτό τα χρήματα του Τέλους Ανάπτυξης θα διοχετευτούν για το σκοπό που προορίζονται, δηλαδή την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών βλαβών από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ. Σε άλλη περίπτωση θα υπάρξει απλώς διασπορά των πόρων και θα χαθεί κάθε έννοια σχεδιασμού, αλλά και δικαιοσύνης απέναντι στις περιοχές που πλήττονται. Οι Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας να διαχειριστούν ποσοστό που δε θα υπερβαίνει το 3% του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης, για τις τρέχουσες ανάγκες τους. Στην αντίθετη περίπτωση που στη διαχείριση του Τέλους Ανάπτυξης εμπλακούν οι Περιφέρειες πιστεύουμε ότι πρώτα απ’ όλα θα υπάρξει καταστρατήγηση της φιλοσοφίας του Προγράμματος «Καλλικράτης» που θέλει ισχυρούς Δήμους με ικανότητα σχεδιασμού των πολιτικών τους και διαχείρισης της αναπτυξιακής προοπτικής τους. Εκτός αυτού το σίγουρο είναι ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων θα συνεχίσει να δαπανάται σε περιοχές που δεν έχουν καμία σχέση με τα ορυχεία και τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας. Έτσι οι υπόλοιποι Δήμοι των Περιφερειών στις οποίες δεν βρίσκονται τα λιγνιτικά πεδία χωρίς να έχουν καμία επιβάρυνση στο φυσικό τους περιβάλλον, στην ατμοσφαιρική ρύπανση, στις αναπτυξιακές τους δυνατότητες και στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού τους θα ωφελούνται εις βάρος των λιγνιτικών περιοχών, που θα στερούνται πόρων τους οποίους θα αξιοποιούσαν για την αποκατάσταση των βλαβών που δημιουργούνται από τη δραστηριότητα της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και την προετοιμασία της μεταλιγνιτικής περιόδου.
Επίσης, εισηγούμαστε:
- τη διεκδίκηση για αύξηση του ποσοστού του Τέλους Ανάπτυξης από 0,4% σε 1,2%, καθώς με την υφιστάμενη χρηματοδότηση δεν υπάρχει δυνατότητα για αποκατάσταση των βλαβών στο φυσικό περιβάλλον και υλοποίηση έργων ανάπτυξης για την προετοιμασία της μεταλιγνιτικής περιόδου από τους ενεργειακούς Δήμους. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το ανταποδοτικό Τέλος από τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, παρόλο που δε δημιουργούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούν οι λιγνιτικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι 3% και αποδίδεται αποκλειστικά στους Δήμους στα όρια των οποίων αναπτύσσονται. Επίσης η ειδική εισφορά των πετρελαιοειδών προϊόντων, κατά τον εκτελωνισμό των προϊόντων αυτών, ορίσθηκε σε ποσοστό 1,2% της αξίας τους.
ΘΕΜΑ 3ο: Tέλος εξόρυξης λιγνίτη (λιγνιτόσημο)
Στην Απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο σημείο 185, φαίνεται ότι η ΔΕΗ εκμεταλλεύεται τα διαθέσιμα κοιτάσματα που αντιστοιχούν στο 91% του λιγνίτη που υπάρχει στη χώρα. Στην ίδια απόφαση φαίνεται ότι το τέλος που πληρώνουν οι ιδιώτες που εξορύσσουν λιγνίτη αντιστοιχεί με το 6% του λιγνίτη.
Τα δικαιώματα εξόρυξης λιγνίτη παραχωρήθηκαν στη ΔΕΗ με το νομοθετικό διάταγμα 4029/1959 και με το νόμο 134/1975. Τα αποκλειστικά αυτά δικαιώματα είναι πολύ μεγάλης διάρκειας και δεν συνδέονται άμεσα με καμία υποχρέωση καταβολής τέλους χρήσης. Το τέλος ύψους 6% με το οποίο επιβαρύνονται τα ορυχεία ιδιωτικής εκμετάλλευσης επιβάλλεται όταν ο λιγνίτης πωλείται σε τρίτους και όχι όταν προορίζεται για ίδια χρήση, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της ΔΕΗ. Στις 12-12-2001 έγινε η έναρξη διαπραγμάτευσης των μετοχών και GDR's, της ΔΕΗ ΑΕ, στα Χρηματιστήρια Αθηνών και Λονδίνου. Σήμερα οι ιδιώτες κατέχουν το 49% των μετοχών της εταιρείας. Επομένως, το ανωτέρω στοιχείο συνεπάγεται δύο διαφορετικά είδη μεταχείρισης μεταξύ ιδιωτικών λιγνιτωρυχείων και της ΔΕΗ.
Εισηγούμαστε:
την επιβολή «τέλους εξόρυξης λιγνίτη» (λιγνιτόσημο) ύψους 6% και στη ΔΕΗ, όπως στους ιδιώτες και το τέλος αυτό να αποδίδεται στους δήμους, όπως το λατομικό, στα όρια των οποίων γίνεται η εξόρυξη.
ΘΕΜΑ 4ο: Επαναπόδοση εδαφών και αξιοποίηση ανενεργών υποδομών
Εισηγούμαστε την διεκδίκηση από την ΔΕΗ των παλαιών ορυχείων και την αξιοποίηση τους για αναπτυξιακούς σκοπούς. Η αποκατάσταση των εκτάσεων των παλιών ορυχείων και επαναπόδοση τους στις τοπικές κοινωνίες, μέσω των Δήμων, για τη χρήση τους, ως κοινόχρηστων χώρων αναψυχής, καλλιεργήσιμων εκτάσεων, όπου αυτό είναι δυνατό και τη δημιουργία θερμοκηπιακών πάρκων θα δώσει αναπτυξιακή προοπτική στις πληττόμενες περιοχές. Ο Δήμος Αμυνταίου επιδιώκει να επανέλθει ο όρος που ίσχυε με το άρθρο 1 του ν.1280/1982 ο οποίος προέβλεπε «την επαναπόδοση των εκτάσεων στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα» και «οι εκτάσεις που παραχωρούνται στο Δημόσιο, επιτρέπεται να διατίθενται σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας για την εκπλήρωση των σκοπών που προβλέπονται από τις διατάξεις αυτές». Η τροπολογία του άρθρου 9 του νόμου 2941/2001 μετέτρεψε τη ΔΕΗ στον μεγαλύτερο γαιοκτήμονα με απόλυτη κυριαρχία στην περιοχή επιβάλλοντας με άλλο ιδιοκτησιακό καθεστώς την όποια πολιτική θέλει σε βάρος των τοπικών μας συμφερόντων. Η εταιρεία έχει χρέος να μεριμνήσει για την επαναπόδοση των εδαφών στις τοπικές κοινωνίες έτσι ώστε να είναι εφικτή και η οικονομική βιωσιμότητα των κατοίκων της περιοχής. Επίσης, η απόδοση των εγκαταλειμμένων κτιρίων της ΔΕΗ στον Δήμο για τη δημιουργία θεματικών δομών που έχουν σχέση με την ενέργεια και το περιβάλλον θα συμβάλλει θετικά στην ευαισθητοποίηση των πολιτών.
Στους δημοτικούς συμβούλους που εξέφρασαν την αντίθεσή τους στον έκτακτο χαρακτήρα της συνεδρίασης, εξηγήθηκε ο χαρακτήρας και η φάση της διαπραγμάτευσης στην οποία βρίσκονται οι Δήμαρχοι των Ενεργειακών Δήμων με τη ΔΕΗ και την Κυβέρνηση. Από το Δήμαρχο Αμυνταίου, κ. Μάκη Ιωσηφίδη έγινε η ενημέρωση ότι εκτός των πολύ συχνών επαφών και του διαλόγου που έχει αναπτυχθεί μεταξύ του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων με τη ΔΕΗ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ο ίδιος ως Πρόεδρος του Δικτύου έχει ζητήσει συνάντηση των πέντε Δημάρχων των Ενεργειακών Δήμων με τον Πρωθυπουργό για να του εκθέσουν τις απόψεις και τις διεκδικήσεις των τοπικών κοινωνιών. Η συνάντηση αυτή μπορεί να οριστεί από μέρα σε μέρα και γι’ αυτό είναι σκόπιμο να υπάρχουν εκφρασμένες και ρητά διατυπωμένες οι ευρύτερες δυνατές συναινέσεις από πλευράς τοπικών κοινωνιών.
Τα θέματα που συζητήθηκαν σε τέσσερις ενότητες, αν και αποτελούν όπως αναφέρθηκε από το Δήμαρχο Αμυνταίου, κ. Μάκη Ιωσηφίδη και πολλούς ομιλητές ένα ενιαίο πλαίσιο διεκδικήσεων, είναι τα εξής:
1. Θέσεις του Δήμου Αμυνταίου ενόψει της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ.
2. Ποσοστό και κατανομή Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης.
3. Τέλος εξόρυξης λιγνίτη (λιγνιτόσημο).
4. Επαναπόδοση εδαφών και αξιοποίηση ανενεργών υποδομών
Σε ότι αφορά στο θέμα των θέσεων του Δήμου Αμυνταίου σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, η πρόταση του Δημάρχου ήταν να υπάρξει αρνητική θέση απέναντι στη διαφαινόμενη πώληση του πακέτου μετοχών 17% της ΔΕΗ με στόχο τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της επιχείρησης, ενώ ταυτόχρονα έκανε λόγο για αναγκαιότητα προετοιμασίας της μεταλιγνιτικής περιόδου. Ο Δήμαρχος στο σημείο αυτό ανέφερε ότι ισχυρή του πεποίθηση είναι πως με αυτή την απόφαση θα βοηθηθεί το διαπραγματευτικό έργο της Κυβέρνησης απέναντι στην Τρόικα των δανειστών μας, καθώς η πώληση της ΔΕΗ δεν είναι συμφέρουσα για τη χώρα.
Ευρεία συζήτηση έγινε και για τον τρόπο κατανομής του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης, με ενημέρωση του σώματος και των παραβρισκόμενων για τις μέχρι τώρα διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις των Δημάρχων των Ενεργειακών Δήμων με τον Υφυπουργό κ. Γιάννη Μανιάτη και τους Περιφερειάρχες. Η πρόταση των Δημάρχων σε σχέση με την κατανομή του Τοπικού Πόρου είναι να αλλάξει ριζικά το σύστημα, καθώς μέχρι και πέρυσι οι Νομαρχίες, τη θέση των οποίων έχουν πάρει οι σημερινές Περιφέρειες, διαχειρίζονταν το 50% του Τοπικού Πόρου. Αν και στόχος είναι η διαχείριση του Τοπικού Πόρου να γίνεται αποκλειστικά από τους Δήμους, γίνεται μία μικρή παραχώρηση με το ποσοστό που προτείνουν οι Δήμαρχοι για τις Περιφέρειες να είναι όχι μεγαλύτερο από 3%, καθώς οι «Καλλικρατικοί» Δήμοι έχουν τόσο τις δομές και την ικανότητα σχεδιασμού, όσο και το κρίσιμο μέγεθος για πραγματοποίηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων στις πληττόμενες περιοχές. Επίσης, στην πρόταση των Δημάρχων προβλέπεται και ένα ποσοστό για τους μη Ενεργειακούς Δήμους που διαφέρει από νομό σε νομό. Ακόμη για το θέμα του Τοπικού Πόρου έγινε η πρόταση για την αύξησή του από 0,4% που είναι σήμερα στο 1,2% της αξίας της παραγόμενης ενέργειας, ποσοστό που θα αποτελέσει εξομοίωση με το τέλος που καταβάλλεται στα πετρελαιοειδή προϊόντα.
Με το τρίτο θέμα ανακινήθηκε η διεκδίκηση για απόδοση Τέλους Εξόρυξης Λιγνίτη στις τοπικές κοινωνίες από τη ΔΕΗ όπως γίνεται και από τους ιδιώτες. Το ποσοστό του Τέλους που καταβάλουν οι ιδιώτες είναι 6% και η απαίτηση είναι να αποδίδεται στους Δήμους στα όρια των οποίων γίνεται η εξόρυξη, όπως το λατομικό τέλος.
Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό θέμα που συζητήθηκε ήταν η επαναπόδοση των εδαφών των παλαιών ορυχείων και η αξιοποίηση τους για αναπτυξιακούς σκοπούς, όπως προβλεπόταν με τη ρύθμιση του 1982, που άλλαξε το 2001 μετατρέποντας τη ΔΕΗ στο μεγαλύτερο γαιοκτήμονα της περιοχής. Τι ίδιο ισχύει για παλιές ανενεργές υποδομές της επιχείρησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακούς σκοπούς, όπως η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού.
Στην τετράωρη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχαν την ευκαιρία να αναπτύξουν τις θέσεις τους, εκτός από το Δήμαρχο και τους Δημοτικούς Συμβούλους, ο Πρόεδρος του Σωματείου «Σπάρτακος» κ. Γιώργος Αδαμίδης, ο πρώην Νομάρχης, κ. Γιάννης Στρατάκης, ο πρώην Δήμαρχος Φιλώτα, κ. Άνθιμος Μπιτάκης, ο πρώην Πρόεδρος της Κοινότητας Φιλώτα κ. Αθανάσιος Σουκουριάδης και πολλοί πολίτες. Ακούστηκαν πολλές εμπεριστατωμένες απόψεις και στο τέλος οι εισηγήσεις του Δημάρχου Αμυνταίου ψηφίστηκαν ομόφωνα από το σώμα, που με τον τρόπο αυτό τον όπλισε με το επιχείρημα ότι υπάρχει ομοφωνία στην τοπική κοινωνία στη δύσκολη διαπραγμάτευση που ακολουθεί.
Οι εισηγήσεις του δημάρχου
ΘΕΜΑ 1ο: Οι θέσεις του Δήμου Αμυνταίου ενόψει ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ
Η ΔΕΗ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την περιοχή μας. Σαν Δήμος Αμυνταίου πιστεύουμε ότι η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ειδικά σε μια περίοδο που πρέπει να διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο τα λεγόμενα «τιμαλφή» της πατρίδας μας δεν συμβαδίζει με το κοινωνικό και δημόσιο συμφέρον.
Η ιδιωτικοποίηση της μεγάλης Δημόσιας Επιχείρησης σε ένα κρίσιμο τομέα για την προοπτική της χώρας, της οικονομίας και της κοινωνίας, ακυρώνει ένα δημόσιο εργαλείο κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, που πρέπει να υπηρετεί το δημόσιο και κοινωνικό συμφέρον και όχι τα κέρδη των ιδιωτών.
Η ενέργεια αποτελεί οικονομικό μέγεθος στρατηγικής σημασίας και κοινωνικό αγαθό και η δυνατότητα του δημοσίου να ορίζει την τιμολογιακή πολιτική είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πολιτική του φθηνού τιμολογίου για τους πολίτες.
Ο δημόσιος και κοινωφελής χαρακτήρας της ΔΕΗ, αποτελεί εγγύηση για τον αναπτυξιακό και κοινωφελή χαρακτήρα της μεγαλύτερης βιομηχανίας της χώρας.
Ο Δήμος Αμυνταίου αποτελεί επί δεκαετίες έναν από τους πιο σημαντικούς ενεργειακούς Δήμους της χώρας.
Οι σχέσεις τους Δήμου με την ΔΕΗ πέρασαν από πολλές φάσεις, είτε αγαστής συνεργασίας είτε αντιπαράθεσης, αλλά ο κοινωφελής της χαρακτήρας ξεπερνούσε πάντα το τοπικό συμφέρον και αυτή ήταν πάντα η θέση της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου.
Για την Δυτική Μακεδονία και κυρίως για τις περιοχές των ενεργειακών Δήμων τυχόν ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ θα έχει καταστροφικές συνέπειες καθώς θα χαθεί το όποιο κοινωνικό πρόσωπο της και θα ανατραπεί πλήρως το πλαίσιο κοινωνικής συνεργασίας που υπήρχε μέχρι σήμερα. Ο Δημόσιος χαρακτήρας της επιχείρησης ήταν προϋπόθεση της κοινωνικής αποδοχής του έργου παραγωγής ενέργειας, παρά τις δυσμενέστατες συνέπειες για το περιβάλλον, τον υδροφόρο ορίζοντα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Διαφωνούμε με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ μέσω περαιτέρω μετοχοποίησης ή άλλων μορφών ξεπουλήματος της μεγάλης κερδοφόρας επιχείρησης του Δημοσίου, καθώς η ΔΕΗ αποτελεί παράδειγμα κερδοφόρας δημόσιας επιχείρησης και πυλώνα της οικονομικής ζωής της περιοχής μας και της χώρας. Επειδή η ΔΕΗ εξασφαλίζει την επάρκεια και αυτάρκεια της χώρας σε ενέργεια.
ΘΕΜΑ 2ο: Ποσοστό και κατανομή Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης
Με τον Ν2446/1996 επιβάλλεται το Τέλος ανάπτυξης βιομηχανικών περιοχών παραγωγής ρεύματος από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς των νομών Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας. Το τέλος ανάπτυξης ορίζεται στο 0,4% του ετήσιου κύκλου εργασιών της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και αυτό προορίζεται για την χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων υποδομής, ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Η κατανομή των άνω κονδυλίων γίνεται αναλογικά σύμφωνα με την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από τους θερμικούς λιγνιτικούς σταθμούς που λειτουργούν στους τρεις νομούς.
Μέχρι τις 11-01-2008 η διάθεση των Κονδυλίων του Ειδικού Λογαριασμού του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης γίνονταν από τους Δήμους κατά 100%, σύμφωνα με την αριθ. Δ5/ΗΛ/Β/Φ5.179/ 17788 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1370/Β/2005). Με την αριθ. Δ5/ΗΛ/Β/Φ.5179/456 οικ.575 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 12/Β/2008) προβλέπεται η κατανομή του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης κατά 50% στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και κατά 50% στους ΟΤΑ των Νομών. Αυτή η απόφαση έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα, διότι συχνά η διάθεση κονδυλίων δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα με βάση τους σκοπούς για τους οποίους διατέθηκαν.
Με τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Αυτοδιοίκησης- Πρόγραμμα Καλλικράτης (νόμος 3852/2010) καταργήθηκε ο θεσμός των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και οι ενεργειακοί Δήμοι πλέον είναι πέντε σε ολόκληρη την επικράτεια, οι Δήμοι Κοζάνης, Εορδαίας, Μεγαλόπολης, Φλώρινας, και Αμυνταίου. Σύμφωνα με αυτή τη μεταρρύθμιση οι Δήμοι αποκτούν δομή και οργάνωση για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων υποδομής, ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος και είναι έτοιμοι για τη σύνταξη και τη διαχείριση του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΑΠ) της τέταρτης Προγραμματικής Περιόδου.
Στις 28 Απριλίου 2011, στο Φιλώτα του Δήμου Αμυνταίου συγκροτήθηκε το «Δίκτυο των Ενεργειακών Δήμων». Πρόκειται για τους Δήμους στις περιοχές των οποίων υπάρχει δραστηριότητα εξόρυξης λιγνίτη και παραγωγή ενέργειας από εργοστάσια της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και συγκεκριμένα τους Δήμους Αμυνταίου, Εορδαίας, Κοζάνης, Μεγαλόπολης και Φλώρινας. Στους σκοπούς του καταστατικού του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων περιλαμβάνονται η καταγραφή, έρευνα και μελέτη της επίδρασης των δραστηριοτήτων παραγωγής ενέργειας στις περιοχές των ορυχείων και των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, η επιστημονική στήριξη των περιοχών των ενεργειακών Δήμων για τη μετάβαση τους στη μεταλιγνιτική περίοδο, η αξιοποίηση των ανενεργών υποδομών που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας για αναπτυξιακούς ή περιβαλλοντικούς σκοπούς, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και πραγματοποίηση κοινών δράσεων των μελών του δικτύου, η τεκμηρίωση και διαμόρφωση αναπτυξιακών προτύπων και σκοπών, η δημιουργία και λειτουργία της απαιτούμενης εργαστηριακής υποδομής μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μόλυνσης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και του εδάφους και η διαμόρφωση και οργάνωση θεματικών διαδρομών με άξονα την ενέργεια για την τοπική ανάπτυξη των περιοχών των ενεργειακών Δήμων. Επίσης αποφασίστηκε από το Δίκτυο ομόφωνα, η τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης που αφορά την κατανομή του Τοπικού Πόρου και παρουσιάστηκε στο ΥΠΕΚΑ. Η διατήρηση του ενεργειακού χαρακτήρα των Δήμων του Δικτύου με επενδύσεις ΑΠΕ είναι ένας από τους βασικότερους στόχους. Οι μέχρι τώρα ενέργειες του Δικτύου έχουν θετική εξέλιξη καθώς οι επαφές με τη ΔΕΗ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος ήταν πολλές και αναδείχτηκαν τα χρόνια προβλήματα που ταλαιπωρούν τις τοπικές κοινωνίες.
Η ένταξη της Αποθείωσης του Φιλώτα από την ΔΕΗ, ως αίτημα του Δήμου Αμυνταίου μετά την πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, έχει πλέον δρομολογηθεί.
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή γνώμη των τοπικών κοινωνιών που πλήττονται από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ και ζητούν εξορθολογισμό της σχέσης της εταιρίας με τις κοινωνίες των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιείται:
• Το ποσό του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης προέρχεται από το τέλος ανάπτυξης βιομηχανικών περιοχών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, δηλαδή από τις περιοχές των ενεργειακών δήμων (άρθρο 20 του Ν. 2446/1996 και άρθρο 1 της Υπ. Απόφασης).
• Η αξιοποίηση του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης γίνεται μέσω Ειδικών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΕΑΠ) που έχουν στόχο τη στήριξη των περιοχών αυτών με πρόσθετα έργα, λόγω των μεγάλων, σοβαρών και ειδικής βαρύτητας συνεπειών που υφίστανται από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ, δηλαδή με έργα που εξασφαλίζουν την προοπτική της συντήρησης του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής των πολιτών (άρθρο 4 της Υπουργικής Απόφασης).
• Κύρια προτεραιότητα του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης πρέπει να είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων με ιεραρχημένες και στοχευμένες παρεμβάσεις με έμφαση στις περιοχές των ενεργειακών Δήμων για την απόκτηση σημαντικών έργων υποδομής, προστασίας του περιβάλλοντος και βελτίωσης της ποιότητας ζωής και προώθησης της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, έτσι ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές συνέπειες από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ και να προετοιμάζουν τις περιοχές δραστηριοποίησης της ΔΕΗ για την ομαλή μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο.
• Βασικό μέλημα θα πρέπει να είναι η ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης για τη μέγιστη ωφέλεια του τόπου μας.
Εισηγούμαστε:
- Η διαχείριση του Τέλους Ανάπτυξης να περιέλθει αποκλειστικά στους ενεργειακούς Δήμους, καθώς με τη σημερινή τους μορφή έχουν τη δυνατότητα σχεδιασμού και υλοποίησης ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την ανάπτυξη των πληττόμενων περιοχών. Μόνο με τον τρόπο αυτό τα χρήματα του Τέλους Ανάπτυξης θα διοχετευτούν για το σκοπό που προορίζονται, δηλαδή την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών βλαβών από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ. Σε άλλη περίπτωση θα υπάρξει απλώς διασπορά των πόρων και θα χαθεί κάθε έννοια σχεδιασμού, αλλά και δικαιοσύνης απέναντι στις περιοχές που πλήττονται. Οι Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και Αρκαδίας να διαχειριστούν ποσοστό που δε θα υπερβαίνει το 3% του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης, για τις τρέχουσες ανάγκες τους. Στην αντίθετη περίπτωση που στη διαχείριση του Τέλους Ανάπτυξης εμπλακούν οι Περιφέρειες πιστεύουμε ότι πρώτα απ’ όλα θα υπάρξει καταστρατήγηση της φιλοσοφίας του Προγράμματος «Καλλικράτης» που θέλει ισχυρούς Δήμους με ικανότητα σχεδιασμού των πολιτικών τους και διαχείρισης της αναπτυξιακής προοπτικής τους. Εκτός αυτού το σίγουρο είναι ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων θα συνεχίσει να δαπανάται σε περιοχές που δεν έχουν καμία σχέση με τα ορυχεία και τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας. Έτσι οι υπόλοιποι Δήμοι των Περιφερειών στις οποίες δεν βρίσκονται τα λιγνιτικά πεδία χωρίς να έχουν καμία επιβάρυνση στο φυσικό τους περιβάλλον, στην ατμοσφαιρική ρύπανση, στις αναπτυξιακές τους δυνατότητες και στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού τους θα ωφελούνται εις βάρος των λιγνιτικών περιοχών, που θα στερούνται πόρων τους οποίους θα αξιοποιούσαν για την αποκατάσταση των βλαβών που δημιουργούνται από τη δραστηριότητα της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και την προετοιμασία της μεταλιγνιτικής περιόδου.
Επίσης, εισηγούμαστε:
- τη διεκδίκηση για αύξηση του ποσοστού του Τέλους Ανάπτυξης από 0,4% σε 1,2%, καθώς με την υφιστάμενη χρηματοδότηση δεν υπάρχει δυνατότητα για αποκατάσταση των βλαβών στο φυσικό περιβάλλον και υλοποίηση έργων ανάπτυξης για την προετοιμασία της μεταλιγνιτικής περιόδου από τους ενεργειακούς Δήμους. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι το ανταποδοτικό Τέλος από τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, παρόλο που δε δημιουργούν τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούν οι λιγνιτικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είναι 3% και αποδίδεται αποκλειστικά στους Δήμους στα όρια των οποίων αναπτύσσονται. Επίσης η ειδική εισφορά των πετρελαιοειδών προϊόντων, κατά τον εκτελωνισμό των προϊόντων αυτών, ορίσθηκε σε ποσοστό 1,2% της αξίας τους.
ΘΕΜΑ 3ο: Tέλος εξόρυξης λιγνίτη (λιγνιτόσημο)
Στην Απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο σημείο 185, φαίνεται ότι η ΔΕΗ εκμεταλλεύεται τα διαθέσιμα κοιτάσματα που αντιστοιχούν στο 91% του λιγνίτη που υπάρχει στη χώρα. Στην ίδια απόφαση φαίνεται ότι το τέλος που πληρώνουν οι ιδιώτες που εξορύσσουν λιγνίτη αντιστοιχεί με το 6% του λιγνίτη.
Τα δικαιώματα εξόρυξης λιγνίτη παραχωρήθηκαν στη ΔΕΗ με το νομοθετικό διάταγμα 4029/1959 και με το νόμο 134/1975. Τα αποκλειστικά αυτά δικαιώματα είναι πολύ μεγάλης διάρκειας και δεν συνδέονται άμεσα με καμία υποχρέωση καταβολής τέλους χρήσης. Το τέλος ύψους 6% με το οποίο επιβαρύνονται τα ορυχεία ιδιωτικής εκμετάλλευσης επιβάλλεται όταν ο λιγνίτης πωλείται σε τρίτους και όχι όταν προορίζεται για ίδια χρήση, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της ΔΕΗ. Στις 12-12-2001 έγινε η έναρξη διαπραγμάτευσης των μετοχών και GDR's, της ΔΕΗ ΑΕ, στα Χρηματιστήρια Αθηνών και Λονδίνου. Σήμερα οι ιδιώτες κατέχουν το 49% των μετοχών της εταιρείας. Επομένως, το ανωτέρω στοιχείο συνεπάγεται δύο διαφορετικά είδη μεταχείρισης μεταξύ ιδιωτικών λιγνιτωρυχείων και της ΔΕΗ.
Εισηγούμαστε:
την επιβολή «τέλους εξόρυξης λιγνίτη» (λιγνιτόσημο) ύψους 6% και στη ΔΕΗ, όπως στους ιδιώτες και το τέλος αυτό να αποδίδεται στους δήμους, όπως το λατομικό, στα όρια των οποίων γίνεται η εξόρυξη.
ΘΕΜΑ 4ο: Επαναπόδοση εδαφών και αξιοποίηση ανενεργών υποδομών
Εισηγούμαστε την διεκδίκηση από την ΔΕΗ των παλαιών ορυχείων και την αξιοποίηση τους για αναπτυξιακούς σκοπούς. Η αποκατάσταση των εκτάσεων των παλιών ορυχείων και επαναπόδοση τους στις τοπικές κοινωνίες, μέσω των Δήμων, για τη χρήση τους, ως κοινόχρηστων χώρων αναψυχής, καλλιεργήσιμων εκτάσεων, όπου αυτό είναι δυνατό και τη δημιουργία θερμοκηπιακών πάρκων θα δώσει αναπτυξιακή προοπτική στις πληττόμενες περιοχές. Ο Δήμος Αμυνταίου επιδιώκει να επανέλθει ο όρος που ίσχυε με το άρθρο 1 του ν.1280/1982 ο οποίος προέβλεπε «την επαναπόδοση των εκτάσεων στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα» και «οι εκτάσεις που παραχωρούνται στο Δημόσιο, επιτρέπεται να διατίθενται σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας για την εκπλήρωση των σκοπών που προβλέπονται από τις διατάξεις αυτές». Η τροπολογία του άρθρου 9 του νόμου 2941/2001 μετέτρεψε τη ΔΕΗ στον μεγαλύτερο γαιοκτήμονα με απόλυτη κυριαρχία στην περιοχή επιβάλλοντας με άλλο ιδιοκτησιακό καθεστώς την όποια πολιτική θέλει σε βάρος των τοπικών μας συμφερόντων. Η εταιρεία έχει χρέος να μεριμνήσει για την επαναπόδοση των εδαφών στις τοπικές κοινωνίες έτσι ώστε να είναι εφικτή και η οικονομική βιωσιμότητα των κατοίκων της περιοχής. Επίσης, η απόδοση των εγκαταλειμμένων κτιρίων της ΔΕΗ στον Δήμο για τη δημιουργία θεματικών δομών που έχουν σχέση με την ενέργεια και το περιβάλλον θα συμβάλλει θετικά στην ευαισθητοποίηση των πολιτών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.