Του Μητροπολίτη κ. Θεοκλήτου
Έτσι έπρεπε να γίνει! Η πρώτη εκδήλωση για τη συμπλήρωση 100 ετών από την απελευθέρωση της πόλης μας από τον τουρκικό ζυγό να γίνει από κοινού. Με πνεύμα ενότητος και ομοψυχίας. Κάτω από την σκέπη της μητέρας Εκκλησίας. Χωρίς τις ελληνικές «αρετές» της διαίρεσης και της μικροψυχίας. Χωρίς το «δικό σου» και το «δικό μου», αλλά με το «δικό μας». Δόξα το Θεώ! Εδώ στη Φλώρινα μπορούμε ακόμα να συνεννοούμαστε, έστω και με δυσκολίες, έστω και την τελευταία στιγμή.
Μακαριώτατε,
Και πάλι Σας καλωσορίζουμε στην ακριτική πόλη μας. Η παρουσία Σας μας τιμά και μας ενδυναμώνει. Στολίζει δε εξαιρετικά τις λατρευτικές εκδηλώσεις για την μνήμη του εορτάζοντας Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Παντελεήμονος, αλλά και τις εθνικές εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 100 ετών από την απελευθέρωση της πόλης μας από τον τουρκικό ζυγό.
Ένα «ευχαριστώ» για την σημερινή Σας παρουσία είναι πολύ λίγο. Επιτρέψτε μου αυτό το ειλικρινές «ευχαριστώ», να το μετατρέψω σε ένα θερμό «παρακαλώ».
Παρακαλώ, λοιπόν, τον Θεό μας να ανταμείψει τον κόπο Σας και την αγάπη Σας με την δική Του αγάπη και να Σας χαρίσει μακροημέρευση και άλυπο βίο για να προθιεραρχείτε στην νοητή λιακάδα της Ελλαδικής Εκκλησίας με ειρήνη, φώτιση και σύνεση.
Το δρώμενο που σε λίγο θα παρακολουθήσετε είναι αποτέλεσμα, όπως προείπα, συλλογικής εργασίας. Όλη η πόλη εργάσθηκε για την πραγματοποίηση του. Σύλλογοι, εθελοντές, μικρά παιδιά των κατηχητικών Σχολείων, φοιτητές αλλά και επιστήμονες, αμούστακα παιδιά αλλά και λευκασμένοι γέροντες. Αν ήθελα να δώσω έναν τίτλο σε αυτήν την προσπάθεια, αυτός θα ήταν: «Όλοι για τη Φλώρινα - Όλα για τη Φλώρινα».
Τους ευχαριστώ όλους από τα βάθη της καρδιάς μου. Αυτές τις ημέρες με έκαναν περήφανο. Με γέμισαν με ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
Εξαίρετος ευχαριστώ τους συνδιοργανωτές της εκδήλωσης. Τον αξιότιμο Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας κ. Δημήτριο Ηλιάδη και τον αξιότιμο Δήμαρχο Φλώρινας κ. Ιωάννη Βοσκόπουλο. Δοξολογώ τον Θεό, Μακαριώτατε, για τους άρχοντες μας. Τιμούν την Εκκλησία και την αγαπούν. Όλοι τους. Και κατά το μέτρο των δυνατοτήτων τους τη συνδράμουν.
Με την ευκαιρία επιθυμώ να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου και προς τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας κ. Γεώργιο Δάκη για τη χρηματοδότηση με 300.000 ευρώ του έργου της ανακαινίσεως του Μητροπολιτικού Μεγάρου. Μας κούρασε πολύ η υπόθεση αυτή Μακαριώτατε. Όμως νομίζω, ότι πλέον το έργο οδεύει προς την ολοκλήρωση του και ότι σύντομα θα τελέσετε τα εγκαίνια του Επισκοπείου. Φυσικά αντιλαμβάνεσθε ότι ήδη δεχθήκατε επίσημη πρόσκληση για την τέλεση των εγκαινίων.
Τελειώνοντας θα ήθελα να απευθυνθώ προς τον Φλωρινιώτικο λαό που εορτάζει τη συμπλήρωση 100 ετών από την απελευθέρωση της Φλώρινας.
Αγαπητά μου πνευματικά παιδιά, Φλωρινιώτες και Φλωρινιώτισσες, όπου γης, εσείς που βρίσκεστε εδώ στον περίβολο του Μητροπολιτικού Ναού και στο ποταμό Σακουλέβα, αλλά και εσείς που μας παρακολουθείτε σε ζωντανή αναμετάδοση χάρη στον εκκλησιαστικό τηλεοπτικό σταθμό 4Ε, στην Ευρώπη, στην Αυστραλία, στην Αμερική, στην Ασία και στην Αφρική. Θέλω μόνον έναν λόγο να σας πω: Οι προγονοί μας κρατώντας στο ένα χέρι τον σταυρό και στο άλλο την γαλανόλευκη μας χάρισαν το πολυτιμότατο αγαθό της Ελευθερίας, χύνοντας γι’ αυτήν ακόμη και το αίμα τους. Αυτό το ατίμητο αγαθό, λοιπόν, που παραλάβαμε από τους προγόνους μας να κάνουμε το παν να το διατηρήσουμε και να το κληροδοτήσουμε στις γενεές που έρχονται. Έτσι θα φανούμε αντάξιοι των δικών τους θυσιών. Το οφείλουμε στις γενεές που πέρασαν, το οφείλουμε στην γενεά που υπάρχει, το οφείλουμε στις γενεές των Φλωρινιωτών που έρχονται. Το οφείλουμε στην γλυκύτατη Μακεδονία μας και στην Γαλανόλευκη Ελλάδα μας.
Του Περιφερειάρχη Γιώργου Δακή
Μακαριώτατε, Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κύριε εν Κυρίω Ιερώνυμε,
Σεβασμιώτατε Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας, κύριε εν Κυρίω Θεόκλητε, εκλεκτοί άρχοντες, αγαπητοί συμπατριώτες,
Σήμερα, εδώ, στην απαρχή της σύγχρονης Ελλάδας, στη Φλώρινα των εθνικών αγώνων, της ορθόδοξης προσφοράς, του πνεύματος και του πολιτισμού, γιορτάζουμε τη συμπλήρωση ενός αιώνα ελευθερίας, ύστερα από πεντακόσια ατελείωτα οδυνηρά χρόνια οθωμανικού ζυγού.
Η παρουσία Σας, Μακαριώτατε, στην έναρξη των πανηγυρικών εκδηλώσεων, μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Τιμά πρωτίστως τους νεομάρτυρες της πίστεως, κληρικούς και λαϊκούς, που προσέφεραν τη ζωή τους θυσία. Αποδίδει το σεβασμό προς τους αναρίθμητους προγόνους μας, που υπέφεραν καρτερικά το σταυρό της δουλείας, με αδιάπτωτη την ελπίδα της ανάστασης του Γένους μας.
Στους σημερινούς δύσκολους καιρούς την ίδια ελπίδα αγωνιζόμαστε να πραγματώσουμε, προσπαθώντας να αποδεσμεύσουμε την κοινωνία μας από επιβλαβείς πρακτικές του παρελθόντος, προσδοκώντας όντως καλύτερες μέρες για τα δικά μας παιδιά.
Περήφανοι για την ιστορική διαδρομή του Γένους μας, σίγουροι για τις αξίες μας και τα πιστεύω μας, διατρανώνουμε τη βούληση μας να εργαστούμε με όρους μέλλοντος, χωρίς να παραβλέπουμε το παρελθόν μας, για την Ευρώπη των ανοιχτών οριζόντων, της δημοκρατίας, της συνεργασίας, της κοινωνικής συνοχής και της αλληλεγγύης.
Όπως πριν από έναν αιώνα στους Βαλκανικούς πολέμους δώσαμε έναν αγώνα, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις και νικήσαμε, ανάλογα και στη σημερινή κρίση, που διερχόμαστε ως κοινωνία και ως χώρα, ενωμένοι, θα αγωνιστούμε, για να είμαστε νικητές.
Του Αντιπεριφερειάρχη Φλώρινας Δημήτρη Ηλιάδη
Πεντακοσιόχρονο πρωτόγονο σκότος πέρασε η Μακεδονία μας και η Φλώρινά μας, μέχρι να φέξει το ποθούμενο του Πατροκοσμά, μέχρι να ‘ρθει η πολυπόθητη λευτεριά της το 1912.
Οι Αρχάγγελοι στη μέρα της γιορτής τους έφεραν και στη Φλώρινά μας το πανάκριβο μήνυμα της λευτεριάς της. Από τις Πόρτες των Σερβίων, Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Αμυνταίου, Φλώρινας και Καστοριάς από όπου περνούσε καλπάζοντας ο Αρχιστράτηγος με το Επιτελείο του ένας ύμνος ακουγόταν ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ ΕΚ ΝΕΚΡΩΝ. Η Ανάσταση Χριστού θεασάμενοι, που είπε ένας γέροντας στους Λαζαράδες όταν άκουσε ότι ήρθε το Ελληνικό Στράτευμα, καθώς παραδίδει αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας ο Σπύρος Μελάς.
Ποιός έχει μάτια τέτοια, ώστε απόψε εδώ να δει να περνούν οι σκιές του Αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου, που βιάζονταν για το Μοναστήρι. Να δει τον Βενιζέλο, που βιάζονταν για τη Θεσσαλονίκη. Τον Πολύκαρπο εναγώνιο να στέλνει μέσ’ στη νύχτα αγγελιοφόρους, για να σπεύσουν οι δικοί μας, για να μη χαθεί και η Φλώρινα. Να δει τον πανικό στο Σόροβιτς. Να δει τους Μεράρχους Ματθιόπουλο και Γενάδη να ξεπλένουν «την τουρκική λέρα», που γράφει ο Κύπριος φοιτητής της ιατρικής από τον Καραβά της Κερύνειας Ιωάννης Πηγασίου και αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων. Ποιός έχει μάτια να δει απόψε τους λεβέντες ευζώνους να χορεύουν στα αλώνια με τον ήχο της φλογέρας ενός συμπολεμιστή τους και πρώην βοσκού, και σε κάθε γυροβολιά τους να θυμούνται με λίγο δάκρυ και κάποιον που πότισε με το αίμα του το χώμα της Μακεδονίας. Για την λευτεριά της.
Ποιός μπορεί να δει απόψε τον Βασιλιά Γεώργιο να γράφει με καμάρι και με δάκρυ στον Βενιζέλο, «Αριστερά πτέρυξ στρατού νικήσασα σήμερον τον εχθρόν εις Ναλμπάνκιοϊ μετά πεισματώδη μάχην εκυρίευσε τας σημαίας δύο Τουρκικών ταγμάτων, τας οποίας κομίσας μοι παρέδωκεν ειδικός απεσταλμένος του διοικητού αυτής. Επίσης ο Διάδοχος μοι παρέδωκε την σημαίαν τού τάγματος Δράμας, κυριευθείσαν κατά την μάχην των Σερβίων. Τα ένδοξα τούτα τρόπαια του γενναίου στρατού μας με πληρούσι χαράς και υπερηφανείας, ην σπεύδω να μεταδώσω εις Υμάς και τον λαόν μου».
Ποιός τέλος έχει μάτια να δει τον Ιωάννη Άρτη να αναγγέλλει την κατάληψη της Φλώρινας «Εν Ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου Α’, κι ότι, επανέρχεται εις τας αγκάλας της Μητρός Ελλάδος!»
Θεέ μου, τι ένδοξη εποχή! Πόσες υπέροχες εικόνες έχει το 1912! Κι όλα αυτά για την Μακεδονία μας!
Μακαριώτατε.
Απόψε είσθε μαζί μας. Να γευθείτε μαζί μας το όνειρο και το δάκρυ. Ήσαν δακρυσμένοι και δεν πίστευαν στο όνειρο τις πρώτες στιγμές και ώρες οι πικραμένοι πρόγονοί μας. Αυτοί που φιλούσαν σαν εικόνες τα χαλινάρια των αλόγων των ιππέων ελευθερωτών κι έραιναν με άνθη ευγνωμοσύνης τους εξαντλημένους λεβεντοευζώνους μας.
Μακαριώτατε.
Ποιος θα μπορέσει να ανεβάσει τον πήχυ της λεβεντιάς στον πεζό καιρό μας; Πλάκωσαν την λεβεντοΠατρίδα μας λέξεις και γεγονότα απαίσια, που χρειάζονται την μάνικα του ουρανού, για να ξεπλυθούν όπως το 1912 την λέρα του καιρού εκείνου.
Άγιε Πατέρα. Στηρίξτε την ψυχή του Έλληνα με όλα τα όμορφα και άγια της πίστης και της πατρίδας μας.
Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχη μας, κύριε Θεόκλητε, σ’ ευχαριστούμε για πολλοστή φορά. «Τα άγια πρέπει τοις αγίοις». Μόνο Σεις με το εκλεκτό επιτελείο Σας θα μπορούσατε να μας κάμετε απόψε κοινωνούς τέτοιου μεγαλειώδους γεγονότος.
Σας ευχαριστούμε για το Δάκρυ που ξεθολώνει τα μάτια που τα σοβάτισε ο ηλεκτρονικός καιρός μας. Για το Αίμα που ξεκινά από τον πρώτο Μάρτυρα και αρδεύει και ζωογονεί άπασα την κτήση. Και για το Όραμα που χρειαζόμαστε όλοι, Κυβερνώντες και Κυβερνώμενοι και ιδιαίτερα οι Νέοι μας.
Του δημάρχου Φλώρινας Γιάννη Βοσκόπουλου
Η απελευθέρωση της Φλώρινας και της υπόλοιπης Μακεδονίας από τον τουρκικό ζυγό έχει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της πόλης μας της Φλώρινας.
Οι ισχυρές πολιτικές αντιπαραθέσεις, οι αλλαγές κυβερνήσεων και οι πολλές φορές βίαιες ανατροπές τους δημιουργούσαν μια κρίση προσανατολισμού, γνωστή σε όσους έχουν ασχοληθεί με τη νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Φέτος, γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την απελευθέρωσή μας με ανάλογες εκδηλώσεις. Τα ιστορικά γεγονότα θα πρέπει να κρίνονται και να αναλύονται στο χρόνο που διαδραματίζονται. Γι’ αυτό δεν πρέπει να δούμε τα γεγονότα της απελευθέρωσης της Φλώρινας, χωρίς αναφορά σε όσα προηγήθηκαν και οδήγησαν στο αποτέλεσμα αυτό.
Ο εθνικός προσδιορισμός των κατοίκων, με μοναδικό γνώμονα και κριτήριο την ομιλούμενη γλώσσα, ήταν και εξακολουθεί να είναι επισφαλής.
Η γλωσσική πολυμορφία ορισμένων περιοχών της Μακεδονίας, δεν εμπόδισε και τους μη Ελληνόφωνους πληθυσμούς, Βλαχόφωνους, Σλαβόφωνους και Αλβανόφωνους να ταυτιστούν με τον Ελληνισμό. Κι εδώ φαίνεται το μεγαλείο του Ελληνισμού. Άνθρωποι αλλόγλωσσοι να επιμένουν και να διακηρύσσουν ότι είναι Έλληνες, και μάλιστα σε ξένη γλώσσα.
Αυτός που έφερε το κύριο βάρος του αγώνα, ήταν ο πληθυσμός της περιοχής, που συσπειρώθηκε γύρω από την εκκλησία, της οποίας ο ρόλος και σ’ αυτή τη μάχη ήταν καθοριστικός.
Τα εκστρατευτικά σώματα ξεσηκώνουν και ενθαρρύνουν τους κατοίκους της Μακεδονίας σε έναν σκληρό αγώνα.
Ο θάνατος του Παύλου Μελά συγκινεί το Πανελλήνιο και η απελευθέρωση της Μακεδονίας γίνεται υπόθεση του κάθε Έλληνα.
Τα ανταρτικά σώματα πληθαίνουν στη Μακεδονία και στελεχώνονται από ντόπιους οπλίτες. Οι Μακεδόνες οπλαρχηγοί ιδρύουν τα δικά τους σώματα μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες.
Ο Κώττας, ο Πύρζας, ο Σίμος Ιωαννίδης, ο καπετάν- Στέφος, ο Ζώης, ο Τσίτσιος και ο Μπραγιάννης είναι πλέον οι επώνυμοι ντόπιοι οπλαρχηγοί.
Η απελευθέρωση της Φλώρινας στις 7 Νοεμβρίου του 1912, ήταν το επισφράγισμα ενός μεγαλειώδους αγώνα του Μακεδονικού Αγώνα, που προηγήθηκε χρονικά κι έδωσε τη δυνατότητα στο νικηφόρο Ελληνικό στρατό, να κόψει πρώτος το νήμα.
Τα γεγονότα είναι γνωστά σε όλους , όπως και ο ηρωισμός του Ιωάννη Άρτη και των λίγων στρατιωτών του, που με λίγες ώρες διαφορά, κατάφερε να μπει πρώτος στη Φλώρινα, λίγο πριν το Σερβικό στρατό.
Τεράστια υπήρξε όμως και η συμβολή του Μητροπολίτη Φλώρινας Πολύκαρπου και των Ελλήνων προκρίτων, στους οποίους ουσιαστικά παραδόθηκε η Φλώρινα από τους Τούρκους μπέηδες πριν την είσοδο του στρατού μας.
Η Φλώρινα ελευθερώθηκε στις 7 Νοεμβρίου 1912. Και η Μακεδονία ανέπνευσε ελεύθερα, αιώνες μετά την υποδούλωσή της.
Συμπατριώτες μου,
Το Δημοτικό Συμβούλιο και εγώ προσωπικά ως Δήμαρχος, σας διαβεβαιώνουμε ότι με ενότητα, συνεργασία, προσπαθούμε για το καλύτερο για τους συνδημότες μας και την περιοχή μας.
Ο αγώνας, τα ιδανικά και οι στόχοι ενός λαού είναι μια πολύτιμη ιστορική παρακαταθήκη, που δείχνει με μοναδικό τρόπο στιγμές της τοπικής μας ιστορίας και ρίχνει φως σε άγνωστες, για πολλούς, πτυχές της εποχής εκείνης.
Εκατό χρόνια μετά, η πατρίδα μας αντιμετωπίζει τη ίδια κατάσταση, την ίδια απειλή. Τώρα, όχι εξ Ανατολών, αλλά από την ίδια την πολιτισμένη Ευρώπη και τα διεθνή οικονομικά κέντρα. Σήμερα ο εχθρός λέγεται ΤΡΟΪΚΑ και ΔΝΤ. Απειλούμαστε με οικονομική υποδούλωση ξεπουλώντας την πατρίδα μας έναντι πινακίου φακής, που θα επιφέρει την εθνική καταστροφή.
Και τότε και τώρα η πατρίδα μας φαίνεται αδύναμη ή και αδιάφορη να αντιδράσει. Λες και πρόκειται για άλλη χώρα. Για άλλους πολίτες. Δε θέλει να χαλάσει τη βόλεψή του ο λαός μας. Μια πατρίδα που δεν έκανε το χρέος της και σήμερα ο λαός της πονάει και δακρύζει από την απελπισία και τα δύσκολα που περνάει. Αλλά, όπως λέει κι ο Ελύτης «τα δάκρυα είναι κι αυτά πατρίδα που δε χάνεται».
Είμαστε αισιόδοξοι, ότι, όπως τότε, έτσι και τώρα, μέσα από το λαό θα αναδειχτούν εκείνες οι δυνάμεις, που θα ξαναφέρουν το φως, το χαμόγελο και την ελπίδα στον Ελληνικό λαό.
Αυτή η πατρίδα δε χάνεται, όπως δε χάθηκε ανά τους αιώνες. Θα ξεπεράσει κι αυτές τις δυσκολίες και θα σταθεί όρθια.